Σαν σήμερα…..
Σαν σήμερα…..
Το Πορτρέτο των Μηνών: Νοέμβριος
Ο Νοέμβριος είναι ο ενδέκατος μήνας του Γρηγοριανού Ημερολογίου, με διάρκεια 30 ημερών. Η ονομασία του ετυμολογείται από τη λατινική λέξη November, η οποία προέρχεται από το αριθμητικό novem, εννέα...
Ο Νοέμβριος είναι ο ενδέκατος μήνας του Γρηγοριανού Ημερολογίου, με διάρκεια 30 ημερών. Η ονομασία του ετυμολογείται από τη λατινική λέξη November, η οποία προέρχεται από το αριθμητικό novem (εννέα), επειδή στο αρχαίο δεκάμηνο ρωμαϊκό ημερολόγιο ο Νοέμβριος ήταν ο ένατος κατά σειρά μήνας. Στη συνέχεια, με την προσθήκη του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, το ρωμαϊκό ημερολόγιο έγινε δωδεκάμηνο. Ο Νοέμβριος μετακινήθηκε στην ενδέκατη θέση, αλλά διατήρησε την παλιά του ονομασία.
Στην αρχαία Αθήνα ο Νοέμβριος ισοδυναμούσε με το δεύτερο δεκαπενθήμερο του μήνα Πυανοψιώνα και το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα Μαιμακτηριώνα. Την περίοδο αυτή οι Αθηναίοι γιόρταζαν τα:
Χαλκεία, κατά τα οποία οι σιδεράδες της πόλης τιμούσαν τον προστάτη Θεό τους Ήφαιστο.
Μαιμακτήρια, για να τιμήσουν τον θεό των καιρικών συνθηκών, Δία τον Μαιμάκτη, δηλαδή τον θυελλώδη και να του ζητήσουν ήπιο καιρό, σε μια εποχή που το κρύο δυνάμωνε. Από το προσωνύμιο αυτό του Δία πήραν το όνομά τους, τόσο η γιορτή, όσο και ο μήνας.
Στο λαϊκό καλεντάρι ο Νοέμβριος ονομάζεται:
Σποριάς και Μεσοσπορίτης, λόγω της σποράς δημητριακών και οσπρίων.
Βροχάρης για τις βροχές του.
Ανακατωμένος, λόγω των ακατάστατων καιρικών συνθηκών.
Κρασομηνάς, επειδή ανοίγονται τα βαρέλια με το καινούργιο κρασί (σε πολλά μέρη στις 3 Νοεμβρίου, εορτή της ανακομιδής των λειψάνων του Αγίου Γεωργίου).
Αϊ Ταξιάρχης, Αρχαγγελίτης, Αρχαγγελιάτης, Αϊ Στράτης και Αϊ Στράτηγος, από την εορτή των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ στις 8 Νοεμβρίου.
Αγιομηνάς, από την εορτή του Αγίου Μηνά (11 Νοεμβρίου). Την ημέρα αυτή οι γυναίκες δεν άνοιγαν ψαλίδι και οι άνδρες σουγιά, για να μην ανοίξει το στόμα του ο λύκος.
Φιλιππιάτης, από την εορτή του Αγίου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου).
Αντριάς, από την εορτή του Αγίου Ανδρέα (30 Νοεμβρίου), επειδή πιστεύεται ότι το κρύο «αντρειεύει». Ο Άγιος Ανδρέας λέγεται και Τρυποτηγανάς, επειδή, όπως έλεγαν, τρυπούσε τα τηγάνια όσων δεν έκαναν τηγανίτες την ημέρα αυτή.
Από την εορτή του Αγίου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου) έως τα Χριστούγεννα (25 Δεκεμβρίου) η Εκκλησία επιβάλλει την τήρηση νηστείας, το γνωστό Σαρανταήμερο, ενώ μία ακόμη γιορτή σηματοδοτεί εκκλησιαστικά τον Νοέμβριο: Τα Εισόδια της Θεοτόκου (21 Νοεμβρίου), που μας θυμίζουν την έλευση της νεαρής Μαρίας (μετέπειτα Θεοτόκου) στο Ναό και την αφιέρωσή της στο Θεό από τους γονείς της Ιωακείμ και Άννα. Την ημέρα αυτή οι γεωργοί συνήθιζαν να έχουν αργία και να τρώνε πολυσπόρια, ένα μείγμα από δημητριακά και όσπρια. Σημαντική εκκλησιαστική γιορτή είναι και του Αγίου Στυλιανού (26 Νοεμβρίου), προστάτη των μικρών παιδιών, τα οποία «στυλώνει»
451: Ολοκληρώνεται η Δ’ Οικουμενική Σύνοδος της Χαλκηδόνας. Καθόρισε το ορθόδοξο δόγμα σχετικά με τις δύο φύσεις του Χριστού και καταδίκασε τον Μονοφυσιτισμό.
1755: Καταστροφικός σεισμός πλήττει την Πορτογαλία, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 90.000 άνθρωποι ή το 1/3 του πληθυσμού της χώρας. Οι σεισμολόγοι υπολογίζουν σήμερα ότι ο συγκεκριμένος σεισμός θα πρέπει να είχε μέγεθος 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.
1800: Εγκαίνια του Λευκού Οίκου. O επονομαζόμενος Λευκός Οίκος είναι η επίσημη κατοικία του εκάστοτε προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Βρίσκεται στην πρωτεύουσα της χώρας Ουάσινγκτον επί της Λεωφόρου Πενσυλβάνιας 1600...
1863: Γεννήθηκε ο Τζορτζ Πάρκερ, αμερικανός εφευρέτης, βιομήχανος και ιδρυτής της φερώνυμης εταιρίας ειδών γρσφής. (Θαν. 19/7/1937)
1903: Η «Ορέστεια» του Αισχύλου ανεβαίνει στο Βασιλικό Θέατρο Αθηνών για πρώτη φορά στη Δημοτική. Το γεγονός προκαλεί συμπλοκές, με αποτέλεσμα να υπάρξουν και τρία θύματα. (Ορεστειακά)
1913: Γεννήθηκε ο Τάσος Αθανασιάδης: Ο συγγραφέας της τριλογίας «Οι Πανθέοι». Πολυβραβευμένος συγγραφέας πολυσέλιδων μυθιστορημάτων, που έγινε ευρύτερα γνωστός μέσα από την τηλεοπτική μεταφορά των έργων του.
1920: Εκλογική ήττα του Ελευθέριου Βενιζέλου, που φεύγει απογοητευμένος απ’ την Ελλάδα.
1923: Γεννήθηκε η Βικτόρια Ντε Λος Άνχελες, διάσημη καταλανή σοπράνο.
1940: Ο υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος, προσπαθώντας να ανακαταλάβει ύψωμα, πίπτει επί του πεδίου της μάχης. Είναι ο πρώτος νεκρός έλληνας αξιωματικός του ελληνοϊταλικού πολέμου.
1940: Ο Κωστής Παλαμάς γράφει το ποίημα «Στη Νεολαία μας», τρεις ημέρες μετά την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου.
1943: Γεννήθηκε ο Σαλβατόρε Ανταμό, ιταλοβέλγος τραγουδιστής.
1968: Πέθανε ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο επονομαζόμενος και «Γέρος της Δημοκρατίας», πολιτικός που διετέλεσε και πρωθυπουργός.
2000: Πέθανε ο Στίβεν Ράνσιμαν, επιφανής βρετανός βυζαντινολόγος.
2008: Πέθανε η Ίμα Σουμάκ, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Σόιλα Εμπερατρίς Τσαβαρί ντελ Καστίγιο, περουβιανή υψίφωνος.
2015: Πέθανε ο Γκίντερ Σαμπόφσκι. Γερμανός κομουνιστής πολιτικός, της πάλαι ποτέ Ανατολικής Γερμανίας. Έμεινε στην ιστορία, επειδή συνέβαλε από δικό του λάθος στην πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
2016: Πέθανε ο Βαγγέλης Γκούφας. Έλληνας θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, στιχουργός, σεναριογράφος και σκηνοθέτης. Ταλαντούχος γραφιάς, ξεκίνησε από τη δημοσιογραφία στις αρχές της δεκαετίας του ‘50...