Σήμερα, και Σαν Σήμερα, 21η Μαρτίου…

Σήμερα 21η Μαρτίου 2024

Επέτειοι και Λοιπές Εορτές

• Διεθνής Ημέρα της Γης. Η Διεθνής Ημέρα της Γης καθιερώθηκε το 1970, με πρωτοβουλία της δημοτικής αρχής του Σαν Φρανσίσκο, για να γιορταστεί το θαύμα της ζωής στον πλανήτη Γη. Ήταν μια ιδέα του ακτιβιστή Τζον ΜακΚόνελ, που υιοθετήθηκε και από τον ΟΗΕ. Η Διεθνής Ημέρα της Γης είναι το αντίπαλο δέος της Ημέρας της Γης, που γιορτάζεται στις 22 Απριλίου.

• Διεθνής Ημέρα του Νορούζ

• Παγκόσμια Ημέρα για το Σύνδρομο Down

• Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας

• Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού

• Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου

• Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Η αρχική έμπνευσή της ανήκει στον έλληνα ποιητή Μιχαήλ Μήτρα, ο οποίος το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, και να οριστεί συγκεκριμένη μέρα γι' αυτό. Η εισήγησή του έφτασε με επιστολή στα χέρια του ποιητή και μελετητή της ποίησης Κώστα Στεργιόπουλου, προέδρου τότε της Εταιρείας Συγγραφέων. Η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότεινε ως ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό της πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους. Η πρώτη Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998 στο παλιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά. Ετοιμάστηκε με ελάχιστα έξοδα και πολλή εθελοντική δουλειά, και είχε μεγάλη επιτυχία. Την επόμενη χρονιά ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, όπως η 21η Ιουνίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής. Οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι Τυνήσιοι και άλλοι πρέσβεις από χώρες της Μεσογείου υποστήριξαν την εισήγηση και η ελληνική πρόταση υπερψηφίστηκε. Τον Οκτώβριο του 1999, στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε: «Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη, αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της. Οι πολύ δημοφιλείς ποιητικές αναγνώσεις μπορεί να συμβάλουν σε μια επιστροφή στην προφορικότητα και στην κοινωνικοποίηση του ζωντανού θεάματος και οι εορτασμοί μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για την ενίσχυση των δεσμών της ποίησης με τις άλλες τέχνες και τη φιλοσοφία, ώστε να επαναπροσδιοριστεί η φράση του Ντελακρουά "Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση"».

• Παγκόσμια Ημέρα Χρωμάτων

• Η Ναμίμπια (πρώην Νοτιοδυτική Αφρική και Γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική) γιορτάζει την επέτειο της ανεξαρτησίας της από τη Νότια Αφρική στις 21 Μαρτίου 1990.

• Στο Μεξικό εορτάζεται η επέτειος της γέννησης του Μπενίτο Χουάρες (21 Μαρτίου 1806), εθνικού ήρωα και προέδρου της χώρας (1861-1872), που αγωνίστηκε κατά της ξένης κατοχής και προώθησε φιλελεύθερες και φιλολαϊκές μεταρρυθμίσεις. Επίσημη Αργία.

• Ημέρα της Αρμονίας στην Αυστραλία. Καθιερώθηκε το 1999 για την προώθηση μιας ανεκτικής και πολιτιστικά πολύμορφης κοινωνίας.

• Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Νότιο Αφρική.

• Ημέρα της Νεολαίας στην Τυνησία.

• Ημέρα της Μητέρας σε πολλές χώρες του Αραβικού κόσμου.

Χριστιανικό Εορτολόγιο

Ορθόδοξη Εκκλησία

• Αγίου Θωμά, πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.

• Αγίου Βηρύλλου επισκόπου Κατάνης.

• Αγίων μαρτύρων Δομνίνου και Φιλήμονος των εκ Θεσσαλονίκης,

• Αγίας μάρτυρος Μαρίας της εν Πέργη.

• Οσίου Σεραπίωνος του Σιδωνίου.

• Αγίου Ιακώβου του Ομολογητού.

• Αγίου νεομάρτυρος Μιχαήλ του εκ Γρανίτσης Αγράφων.

• Αγίου ιερομάρτυρος Θεοδώρου επισκόπου Ποζδέγιεβ της Ρωσίας.

• Οσίου Σεραφείμ του εκ Βυρίτσας της Ρωσίας.

Καθολική Εκκλησία

• Αγίου Νικολάου του Φλίε, ελβετού ερημίτη και προστάτη της Ελβετίας.

• Αγίου Σεραπίωνος του Σιδωνίου.

Είπαν…

• “Αν οι υπουργοί των Εξωτερικών ακολουθούσαν πάντοτε τους ηγεμόνες τους στο μέτωπο, θα γίνονταν λιγότεροι πόλεμοι.” Ότο Φον Μπίσμαρκ

• “Αυτοί που δημιουργούν (αγάλματα, ποιήματα, συμφωνίες) αξίζουν περισσότερο θαυμασμό από αυτούς που κυβερνούν (υπηρέτες, υπαλλήλους ή λαούς). Η δημιουργία αντιπροσωπεύει πιο πολλά από την εξουσία, η τέχνη πιο πολλά από την πολιτική. Τα έργα είναι αθάνατα, όχι οι πόλεμοι, ούτε οι χοροί των πραγμάτων.” Μίλαν Κούντερα

• “Η κοντόφθαλμη πολιτική, η ευκαιριακή πολιτική, χωρίς μακροπρόθεσμη στόχευση και στρατηγική, χαρακτηρίζεται σαν πολιτική τακτικισμού, και ο πολιτικός που την ακολουθεί χαρακτηρίζεται απλά ως τακτικιστής”

View fullsize

Σαν Σήμερα, 21η Μαρτίου…

Τι έγινε Σαν Σήμερα, 21η Μαρτίου… στην Ελλάδα και τον Κόσμο

1556 Στην Οξφόρδη, ο Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπερι, Τόμας Κράνμερ, καίγεται στην πυρά.

1685 Γεννήθηκε ο Γερμανός συνθέτης, Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. O γερμανός συνθέτης Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (Johann Sebastian Bach) θεωρείται μία από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες στην ιστορία της μουσικής, καθώς αναγνωρίζεται σ’ αυτόν ότι τελειοποίησε την πολυφωνία και καθιέρωσε ουσιαστικά το τονικό σύστημα, πάνω στο οποίο στηρίζεται το οικοδόμημα της λεγόμενης Δυτικής Μουσικής. Στην εποχή του θαυμαζόταν ως ένας εξέχων οργανίστας, τσεμπαλίστας και κατασκευαστής οργάνων, όχι όμως ως συνθέτης, καθότι εθεωρείτο παρωχημένος. Η αναγνώρισή του άρχισε μετά το 1800 πρώτα στην πατρίδα του και μετά σ’ όλο τον κόσμο. Ο Μπαχ είναι δημιουργός μεγαλόπνοων έργων εκκλησιαστικής και κοσμικής μουσικής, όπως η «Λειτουργία σε σι ελάσσονα», «Τα κατά Ματθαίον Πάθη», «Τα κατά Ιωάννην Πάθη»,το «Ορατόριο των Χριστουγέννων», «Το καλώς συγκερασμένο κλειδοκύμβαλο», «Η τέχνη της φούγκας», «Παραλλαγές Γκόλντνμπεργκ» και «Βρανδεμβούργια Κοντσέρτα». Υπήρξε πολύ μορφωμένος και καλλιεργημένος και ως χαρακτήρας ακέραιος και τίμιος, αλλά καθόλου φιλόδοξος, ήταν δε ένας συνειδητός οικογενειάρχης - έκανε 20 παιδιά! Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου 1685 στο Άιζεναχ του Δουκάτου του Ζάξε-Άιζεναχ (σήμερα στο γερμανικό ομόσπονδο κρατίδιο της Θουριγγίας). Ήταν ο μικρότερος από τα οκτώ παιδιά του βιολιστή Γιόχαν Αμπρόζιους Μπαχ, που ήταν και ο πρώτος του δάσκαλος στη μουσική και της Μαρίας Ελισαβέτας. Μετά τον θάνατο και των δυο γονιών του, την κηδεμονία του ανέλαβε σε ηλικία 10 ετών, ο μεγαλύτερος αδελφός του Γιόχαν Κρίστοφ που εργαζόταν ως μουσικός στην πόλη Όρντρουφ. Ο αδελφός του τού δίδαξε όργανο και τσέμπαλο και ο πρωτοψάλτης Χέρντερ θεωρητικά και σύνθεση. Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του με μεγάλες επιδόσεις, ψάλλοντας παράλληλα στην εκκλησία του Όρντρουφ έως το 1700, οπότε άρχισε να εργάζεται με συμβόλαιο στο Ναό του Αγίου Μιχαήλ στο Λίνεμπουργκ. Έχοντας ήδη διακριθεί για τις φωνητικές του ικανότητες, συνέχισε να σπουδάζει σύνθεση με τον οργανίστα της εκκλησίας. Το 1703 ανέλαβε τη θέση του οργανίστα σε μια νεόκτιστη εκκλησία, τον Άγιο Βονιφάτιο στο Άρνστατ, έπειτα από πρόσκληση που τού έγινε για τη δοκιμή του καινούργιου οργάνου και μια συναυλία που προκάλεσε θαυμασμό. Εκεί παρουσίασε την πρώτη του καντάτα και σήμερα ο ναός αυτός αποκαλείται «Η εκκλησία του Μπαχ. Το 1707 παντρεύτηκε τη δεύτερη ξαδέρφη του, Μαρία Μπάμπαρα Μπαχ, αφού πρώτα κληρονόμησε ένα θείο του. Παρ’ όλο που διακρίθηκε σημαντικά ως οργανίστας και γενικά η θητεία του στο Άρνστατ ήταν πολύ επιτυχημένη, αντιμετώπισε πολλά προβλήματα με τους εργοδότες τους, γεγονός που τον οδήγησε σε παραίτηση. Έτσι, ανέλαβε την θέση του οργανίστα στο Ναό του Αγίου Βλασίου της πόλης Μιλχάουζεν όπου και συνέχισε να γράφει και παρουσιάζει τις τέσσερις επόμενες καντάτες του. Οι επεμβάσεις στο μουσικό του έργο από της εκκλησιαστικές αρχές της πόλης, έγιναν για άλλη μια φορά αιτία παραίτησης. Το 1708 άρχισε να υπηρετεί στην Αυλή της Βαϊμάρης, αναλαμβάνοντας διάφορα καθήκοντα και γράφοντας πολλά σημαντικά έργα. Μετά την προαγωγή του σε εξάρχοντα (konzertmeister) είχε την υποχρέωση να γράφει και να παρουσιάζει στην Αυλή μια καντάτα το μήνα. Τον πρώτο καιρό ο Μπαχ επιδιδόταν με πάθος στα νέα του καθήκοντα, μέχρις ότου οι σχέσεις του διαταράχτηκαν με την Αυλή. Η φυλάκισή του για ένα μήνα το Νοέμβριο του 1717, επειδή τόλμησε να αψηφήσει απόφαση του τοπικού ηγεμόνα, διέρρηξε οριστικά τις σχέσεις του με την Αυλή της Βαϊμάρης. Μετά την αποφυλάκισή του, άρχισε να εργάζεται για λογαριασμό του φιλόμουσου πρίγκιπα Λεοπόλδου του Άνχαλτ-Κέτεν. Στο Κέτεν, ο Μπαχ διηύθυνε τη χορωδία και την ορχήστρα στην οποία συμμετείχε και ο Λεοπόλδος ως εκτελεστής βιόλας ντα γκάμπα. Το διάστημα 1717-1723 υπήρξε εξαιρετικά παραγωγικό για το συνθέτη, αφού έγραψε σχεδόν όλα του τα μεγάλα έργα, κοντσέρτα, σονάτες και το πρώτο μέρος του «Καλώς συγκερασμένου κλειδοκύμβαλου». Το 1720, πέθανε απρόσμενα η σύζυγός του και τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκε την Άννα Μαγκταλένα Βίλκε, κόρη μουσικού. Δεν άργησε όμως να ξαναβρεθεί αντιμέτωπος με προβλήματα, που αυτή τη φορά αφορούσαν στην εκπαίδευση των παιδιών του. Έτσι, για άλλη μια φορά άλλαξε εστία, καταλήγοντας στη Λειψία στη θέση του κάντορα (διευθυντή εκκλησιαστικής χορωδίας) του Ναού του Αγίου Θωμά, την οποία κατείχε όσο ζούσε ο συνθέτης Γιόχαν Κούναου και είχε αρνηθεί ένας άλλος συνθέτης ο γνωστός σήμερα Γκέοργκ Φίλιπ Τέλεμαν. Η θέση αυτή, που ήταν και η τελευταία που ανέλαβε ο Μπαχ, ήταν κάτι παραπάνω από εξοντωτική. Ανάμεσα στις άλλες υποχρεώσεις του έπρεπε να μη γράφει μουσική για θέατρο, να δίνει μουσική εκτός από τον Άγιο Θωμά και στο Ναό του Αγίου Νικολάου τις Κυριακές και τις γιορτές, καθώς και σε όποια άλλη περίσταση του ζητηθεί, να διδάσκει στη σχολή του Αγίου Θωμά κ.ά. Οι παρουσίες του και η γενικότερη συμπεριφορά του ελέγχονταν από την τοπική Αρχή και οι έριδες και οι τριβές των εμπλεκομένων στην υπόθεση αυτή έφερναν πολύ συχνά σε αντιπαράθεση το συνθέτη και το συμβούλιο της πόλης. Ωστόσο, ο Μπαχ ανταποκρίθηκε στα καθήκοντά του, παράγοντας εξαιρετικά μεγάλο όγκο έργου με αξιοσημείωτη σπουδαιότητα.& Η όραση του όμως γινόταν ολοένα και ασθενέστερη, ενώ χάθηκε οριστικά ύστερα από δυο αποτυχημένες εγχειρήσεις που τού έκανε ένας πλανόδιος άγγλος κομπογιαννίτης ονόματι Τζον Τέιλορ. Έτσι, ο ήδη πολύ ταλαιπωρημένος Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, έπειτα από μετεγχειρητικές επιπλοκές και κακή περίθαλψη, πέθανε στις 28 Ιουλίου 1750, σε ηλικία 65 ετών, αφήνοντας πίσω του έντεκα απογόνους (εννέα από τα 20 παιδιά του πέθαναν σε μικρή ηλικία), πέντε εκ των οποίων έγιναν μουσικοί.

1727 Πέθανε ο Ισμαήλ Ιμπν Σαρίφ, δεύτερος άρχοντας του Μαρόκου, που συνεισέφερε τα μέγιστα στην ανεξαρτησία της χώρας του από τους Οθωμανούς Τούρκους. Έμεινε στην ιστορία για τις 500 γυναίκες και τα 1042 παιδιά του.

1788 Πυρκαγιά στη Νέα Ορλεάνη μετατρέπει το μεγαλύτερο μέρος της πόλης σε ερείπια.

1800 Υπογράφεται ανάμεσα στη Ρωσία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία η Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης, με την οποία ιδρύεται η Πολιτεία των Επτά Ηνωμένων Νήσων (Επτάνησα). Το νεοσύστατο κράτος θα ήταν αυτόνομο, με εγγυητή της ανεξαρτησίας του τη Ρωσία, αλλά φόρου υποτελές στο σουλτάνο.

1804 Ο ναπολεόντειος κώδικας γίνεται ο ποινικός κώδικας της Γαλλίας.

1821 Οι έλληνες επαναστάτες καταλαμβάνουν τα Καλάβρυτα. Θεωρείται η πρώτη πολεμική πράξη του Αγώνα στην Πελοπόννησο

1871 Ο Όττο φον Μπίσμαρκ διορίζεται καγκελάριος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας.

1872 Η εφημερίδα «Παλιγγενεσία» δημοσιεύει άρθρο εναντίον της Διεθνούς Εταιρείας, δηλαδή της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Το άρθρο καταλήγει ως εξής: «Η καταδίωξις ίσως είναι το προσφορώτερον φάρμακον κατά της επαράτου εταιρείας, ης τα μέλη εστρατολογήθησαν εκ των κατωτάτων στρωμάτων της ευρωπαϊκής κοινωνίας και εκ φιλοταράχων και διεφθαρμένων». Πρόκειται για δήλωση που καταδείκνυε τις προθέσεις της ελληνικής αστικής τάξης απέναντι στις ανερχόμενες σοσιαλιστικές ιδέες.

1873 Πέθανε ο Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος. Έλληνας δικηγόρος, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής της λεγόμενης Α' Αθηναϊκής Σχολής. Ο Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 8 Σεπτεμβρίου 1843 και ήταν γιος του εθνικού ιστορικού Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1866 αναγορεύτηκε διδάκτωρ της σχολής του με τη διατριβή «Αι περί ποινή θεωρίαι του Πλάτωνος». Εργάστηκε ως δικηγόρος, ενώ παράλληλα μελετούσε από νεαρή ηλικία αρχαίους Έλληνες και Λατίνους συγγραφείς, καθώς και τη σύγχρονή του λογοτεχνική παραγωγή. Το μεγάλο παράπονό του ήταν ότι λόγω του επαγγέλματός του, δεν του επαρκούσε ο χρόνος για να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία κι έγραφε μόνο κατά τις νυχτερινές ώρες. Το 1861, σε ηλικία 18 ετών, δημοσίευσε την πρώτη του μελέτη, με τίτλο Σκέψεις ενός ληστού ή καταδίκη της κοινωνίας, η οποία αναδεικνύει τη φιλελεύθερη και αναρχίζουσα σκέψη του και αποτελεί μία συναρπαστική απολογία για το ληστρικό φαινόμενο στην Ελλάδα της εποχής του. «Ληστής κακούργος! Οι πλούσιοι τους τρέμουσιν, οι πτωχοί τους τιμώσι τις του καταφρονεί; ο νόμος; όχι διότι δεν τους ετιμώρει» γράφει κάπου. Στον Δημήτριο Παπαρρηγόπουλο αποδίδεται το πρώτο μέρος του άρθρου Aναρχία, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Φως του Σοφοκλή Kαρύδη στις 9 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου και θεωρείται το πρώτο αναρχικό δημοσίευμα στον τότε ελλαδικό χώρο. Το άρθρο προκάλεσε αντιδράσεις και το φύλλο της εφημερίδας κατασχέθηκε, ενώ το δεύτερο μέρος του δεν δημοσιεύτηκε ποτέ. Το 1868 εξέδωσε την πραγματεία Τα καθήκοντα του ανθρώπου ως χριστιανού και ως πολίτου, που βραβεύτηκε στο Νικοδήμειο διαγωνισμό. Ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του, δημοσίευσε το ιστορικό σύγγραμμα Συνοπτική Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, που χρησιμοποιήθηκε ως σχολικό εγχειρίδιο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Η σχέση του με την ποίηση ξεκινά από τα νεανικά του χρόνια. Η πρώτη δημοσίευση έργου του, όμως, έγινε το 1866, όταν βραβεύτηκε στο Βουτσιναίο διαγωνισμό με την ποιητική συλλογή Στόνοι, στην οποία περιέχεται το πιο γνωστό του ποίημα Ο Φανός του Κοιμητηρίου Αθηνών. Ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια η συλλογή Χελιδόνες (1867) και τα ποιήματα Ορφεύς (1868) και Πυγμαλίων (1869), που βραβεύτηκαν με πρώτο έπαινο στον ίδιο διαγωνισμό. Ο Παπαρρηγόπουλος έγραψε, επίσης, τους Χαρακτήρες, συλλογή πεζών και έμμετρων διαλογικών κειμένων κοινωνικής κριτικής, καθώς και την πολιτική κωμωδία Συζύγου εκλογή, η οποία γνώρισε επιτυχία στην ελληνική σκηνή, αλλά και μεταφράστηκε και παραστάθηκε στη Γαλλία και την Ιταλία. Το 1865 δημοσίευσε άλλη μια κωμωδία με τίτλο Αγορά. Ο Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος πέθανε από εγκεφαλική συμφόρηση στις 21 Μαρτίου 1873, σε ηλικία μόλις 29 χρόνων. Η κηδεία του ήταν πάνδημη, καθώς ο ποιητής ήταν αρκετά δημοφιλής στην εποχή του. Ποιητικά, ο Παπαρρηγόπουλος τοποθετείται μεταξύ των κυριοτέρων εκπροσώπων της Α' Αθηναϊκής Σχολής, της οποίας κυρίαρχο στοιχείο αποτελεί ο ρομαντισμός. Στο έργο του, το οποίο είναι γραμμένο αποκλειστικά στην καθαρεύουσα, είναι έκδηλος ο ελεγειακός τόνος, συνοδευμένος από μια έντονα μελαγχολική έως απαισιόδοξη διάθεση. Η κριτική τού προσάπτει στόμφο, έλλειψη λυρικής φλέβας και αφρόντιστο στίχο. Από την πλευρά του, ο φιλόλογος Νίκος Πουλόπουλος (καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Μόντρεαλ) θεωρεί ότι ο Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος είναι «ανεξήγητα παραμελημένος ποιητής» και υποστηρίζει ότι «η ποίησή του μεταφύτεψε τον λυρικό πεσιμισμό στον Καρυωτάκη και τον Σεφέρη και σμίλεψε τη φλεγματική ιστορική ποιητική του Καβάφη».

1899 Γεννήθηκε ο Παναγιώτης Πιπινέλης. Έλληνας διπλωμάτης, συγγραφέας ιστορικών έργων και πολιτικός. Διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας για λίγους μήνες, το καλοκαίρι του 1963. Έλληνας διπλωμάτης, συγγραφέας ιστορικών έργων και πολιτικός. Διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας για λίγους μήνες, το καλοκαίρι του 1963. Ο Παναγιώτης Πιπινέλης γεννήθηκε στον Πειραιά στις 21 Μαρτίου 1899. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στα πανεπιστήμια Ζυρίχης και Φράιμπουργκ και το 1922 εισήλθε στο διπλωματικό σώμα, στο οποίο παρέμεινε έως το 1953. Ως διπλωμάτης υπηρέτησε στο Παρίσι, τα Τίρανα και τη μόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία στην Κοινωνία των Εθνών. Το 1933 τοποθετήθηκε διευθυντής του διπλωματικού γραφείου του υπουργού Εξωτερικών Δημητρίου Μάξιμου, θέση από την οποία παραιτήθηκε τον Ιούνιο του 1935. Στη συνέχεια, διετέλεσε πρεσβευτής της Ελλάδας στην Ουγγαρία και τη Βουλγαρία, ενώ μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941, ακολούθησε την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση στη Μέση Ανατολή και στη συνέχεια στη Μεγάλη Βρετανία. Μετά την απελευθέρωση ανέλαβε επικεφαλής του πολιτικού γραφείου του βασιλιά Γεωργίου Β' και από το 1947 έως το 1950 διετέλεσε μόνιμος υφυπουργός Εξωτερικών, υπουργός Εξωτερικών στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του Ιωάννη Θεοτόκη (1950) και μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ (1952). Το Μάιο του 1953 παραιτήθηκε από το διπλωματικό σώμα και πολιτεύτηκε πρώτα με τον «Ελληνικό Συναγερμό» του Αλέξανδρου Παπάγου και στη συνέχεια με την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Διετέλεσε Υπουργός Εμπορίου (1961-1963) και στις 19 Ιουνίου 1963 διορίστηκε πρωθυπουργός από τον Βασιλιά Παύλο, μετά την παραίτηση και τη φυγή του Κωνσταντίνου Καραμανλή στο εξωτερικό. Η κυβέρνησή του παρέμεινε στην εξουσία έως τις 28 Σεπτεμβρίου 1963, οπότε αντικαταστάθηκε από την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Στυλιανού Μαυρομιχάλη, η οποία διενήργησε τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου. Στην τελευταία προδικτατορική κυβέρνηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, διετέλεσε υπουργός Συντονισμού. Κατά την περίοδο της δικτατορίας διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών στις κυβερνήσεις Κωνσταντίνου Κόλλια και Γεώργιου Παπαδόπουλου. Ως υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Παπαδόπουλου, φέρεται να μετέφερε, όχι μία φορά, μήνυμα του δικτάτορα προς τον βασιλιά Κωνσταντίνο να επανέλθει στην Ελλάδα. Ο Παναγιώτης έγραψε βιβλία ιστορικού περιεχομένου και μεγάλο αριθμό μονογραφιών για εθνικά και διεθνή θέματα. Πέθανε στην Αθήνα στις 19 Ιουλίου 1970, σε ηλικία 71 ετών.

1910 Ιδρύθηκε το Εργατικό Κέντρο στην Αθήνα. Την ίδια μέρα απήργησαν οι ναυτοθερμαστές του Πειραιά. Η απεργία τους λήγει με την ικανοποίηση των αιτημάτων τους

1919 Ιδρύεται η Ουγγρική Σοβιετική Δημοκρατία και συστήνεται η πρώτη κομμουνιστική κυβέρνηση στην Ευρώπη μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία.

1920 Γεννήθηκε ο λαϊκός συνθέτης και δεξιοτέχνης του μπουζουκιού Μανώλης Χιώτης, ο οποίος στις 21 Μαρτίου του 1970, ανήμερα των 50ών γενεθλίων του, άφησε την τελευταία του πνοή. Λαϊκός συνθέτης και δεξιοτέχνης του μπουζουκιού, που εισήγαγε την τέταρτη -διπλή- χορδή στο μπουζούκι. Γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου του 1920 στη Θεσσαλονίκη, όπου είχε μετακομίσει η οικογένειά του από το Ναύπλιο. Κατά τη διάρκεια των μαθητικών του χρόνων πήρε μαθήματα κιθάρας, μπουζουκιού και ούτι από τον διάσημο μουσικοδιδάσκαλο της εποχής Γεώργιο Λώλο. Το 1935 επέστρεψε με την οικογένειά του στο Ναύπλιο και σε ηλικία μόλις 15 ετών έκανε τις πρώτες εμφανίσεις του σε μαγαζιά της περιοχής. Η αλήθεια είναι ότι ο Μανώλης Χιώτης δεν έζησε δύσκολα παιδικά χρόνια. Η οικογένειά του ήταν ευκατάστατη (η μητέρα του μάλιστα διατηρούσε ένα από τα πλέον αριστοκρατικά μπαρ της εποχής) και αυτό το αρχοντικό στυλ στο πάλκο διατήρησε και ο ίδιος στη μετέπειτα πορεία του. Το 1936 κατέβηκε στην Αθήνα. Εμφανίστηκε για λίγες ημέρες στα «Παγώνια» (στη Σωκράτους και Αγίου Κωνσταντίνου γωνία) και αμέσως μετά στο «Δάσος», πλάι στον μεγάλο Στράτο Παγιουμτζή. Ήταν ακόμα 16 χρονών, ωστόσο ο Παγιουμτζής, διακρίνοντας το ταλέντο του, τον παρουσίασε στην Columbia, με την οποία υπέγραψε το πρώτο του συμβόλαιο, ως «διευθύνον πρίμο όργανο», το χειμώνα του 1936. Την επόμενη χρονιά φωνογράφησε και το πρώτο του τραγούδι «Γιατί δεν λες το ναι» (Το χρήμα δεν το λογαριάζω), με εκτελεστή τον Στράτο Παγιουμτζή. Λίγο αργότερα γνωρίζεται με τον Μπαγιαντέρα και παίζει μαζί του στις κλασικές εκτελέσεις των προπολεμικών επιτυχιών του, «Νυχτερίδα», «Μ' έχεις μαγεμένο», «Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη» κ.ά. Αμέσως μετά την απελευθέρωση, ο Μανώλης Χιώτης χρησιμοποιεί για πρώτη φορά τον ενισχυτή στις εμφανίσεις του και η καριέρα του εκτινάσσεται απότομα, όταν ηχογραφεί σε δεύτερη εκτέλεση το ήδη επιτυχημένο τραγούδι του «Ο πασατέμπος» (1946). Σε αυτό το τραγούδι κάνει -σύμφωνα με την κυρίαρχη άποψη- την πρώτη του εμφάνιση το τετράχορδο μπουζούκι, μία καινοτομία που εκτιμάται ότι πρώτος ο Χιώτης χρησιμοποίησε, αν και φαίνεται ότι τελικά το τετράχορδο μπουζούκι υπήρχε και νωρίτερα. Στο πάλκο, χρησιμοποιεί δύο μπουζούκια, ένα κλασικό, με μεταλλικές χορδές, κι ένα με χορδές από έντερα, ώστε η χροιά του να μοιάζει με το ούτι. Κατά τη δεκαετία του '40 γράφει τη μια επιτυχία μετά την άλλη: «Πάλι στις τρεις ήρθες εχθές να κοιμηθείς» (Ντουο Χάρμα), «Θα σου πω το μυστικό μου» (Μ. Νίνου), «Το φτωχομπούζουκο» (Στ. Τζουανάκος) κ.ά. Το 1950, έπειτα από δυο χρόνια χωρίς σουξέ, γράφει σε στίχους του Ν. Ρούτσου (που του έδινε στίχους που απέρριπτε ο Τσιτσάνης) «Τα πεταλάκια» και την ίδια χρονιά το «Σ' αυτό το φτωχοκάλυβο» με τη Στέλλα Χασκίλ. Το 1954 παντρεύεται την πρώτη του γυναίκα, την τραγουδίστρια Ζωή Νάχη και αποκτά μαζί της δύο παιδιά. Λίγο αργότερα γνωρίζει τη Μαίρη Λίντα και κάνουν μαζί το ανεπανάληπτο ντουέτο που κυριάρχησε στο ελληνικό τραγούδι μέχρι το '66, οπότε και χώρισαν (είχαν παντρευτεί το 1959). Ανεπανάληπτες επιτυχίες, κλασικές φιγούρες στον κινηματογράφο και λάτιν ρυθμοί, που κορυφώνονταν σε οργιαστικά σόλα. Παράλληλα, δίνει και εκπληκτικά, κλασικού ύφους, σουξέ στον Στέλιο Καζαντζίδη, κυρίως σε στίχους του Χρήστου Κολοκοτρώνη. Το 1959 ενορχηστρώνει τον «Επιτάφιο» του Μίκη Θεοδωράκη, που έχει κάνει ήδη μια αποτυχημένη έκδοση, και τον απογειώνει. Ακολουθούν οι «Λιποτάκτες», η «Πολιτεία» και το «Αρχιπέλαγος». Με τις ενορχηστρώσεις του Χιώτη και τις φωνές της Μαίρης Λίντα, του Γρηγόρη Μπιθικώτση, του Στέλιου Καζαντζίδη και της Μαρινέλλας, τα έργα του Θεοδωράκη, αλλά και του Χατζιδάκι -του οποίου υπήρξε για καιρό σολίστας- αποκτούν λαϊκή απήχηση. Είναι ουσιαστικά αυτός που ανοίγει το δρόμο και στους άλλους λαϊκούς μουσικούς να συνεργαστούν με τους λόγιους συνθέτες, με αποτέλεσμα την έκρηξη του λεγόμενου «Έντεχνου». Τα τελευταία πέντε χρόνια της ζωής του ήταν και τα πιο δραματικά. Χωρίζει με τη Λίντα (πράγμα που του στοίχισε πολύ), κάνει αποτυχημένες συνεργασίες και ο καρκίνος αρχίζει να τον κατατρώγει. Στις 21 Μαρτίου του 1970, ανήμερα των 50ων γενεθλίων του, ο Μανώλης Χιώτης αφήνει την τελευταία του πνοή. Στην κηδεία του, στο Α' νεκροταφείο Αθηνών, ο Γιάννης Καραμπεσίνης παίζει με το μπουζούκι του Χιώτη τα «Ηλιοβασιλέματα» και το δακρυσμένο πλήθος τραγουδά. Μαζί και οι τρεις συντρόφισσες της ζωής του: Ζωή Νάχη, Μαίρη Λίντα και Μπέμπα Κυριακίδου. Ο Μανώλης Χιώτης υπήρξε μία προσωπικότητα που άλλαξε την ιστορία και την εξέλιξη της μουσικής στην Ελλάδα. Η καινοτομία των τεσσάρων χορδών στο μπουζούκι, που είτε αυτός εφάρμοσε πρώτος είτε την επέβαλλε, μπορεί μεν να προκάλεσε το μένος των παραδοσιακών τριχορδάδων, αλλά έκανε αποδεκτό το μπουζούκι σε όλη την Ελλάδα, μιας και μέχρι τότε ήτανε απαγορευμένο και χαρακτηρισμένο ως «υπερβολικά λαϊκό», αλλά και γνωστό στον υπόλοιπο κόσμο.

1921 Οι Μπολσεβίκοι εφαρμόζουν τη Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ)

1925 Απαγορεύεται με νόμο στο Τενεσί η διδασκαλία της ανθρώπινης εξέλιξης.

1935 Η Περσία μετονομάζεται σε Ιράν.

1939 H ναζιστική Γερμανία με τελεσίγραφό της προς την κυβέρνηση της Πολωνίας αξίωνε την παράδοση της πόλης Γκντάνσκ

1942 Γεννήθηκε ο καλαθοσφαιριστής και προπονητής Κώστας Πολίτης (πέθανε 18 Ιουνίου 2018): Το όνομά του έχει συνδεθεί με την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ του 1987. Έπαιξε αρχικά στην Νήαρ Ήστ και εν συνεχεία στον Παναθηναϊκό, με τον οποίο κατέκτησε το Πρωτάθλημα Ελλάδας το 1966–67. Αγωνίστηκε με την Εθνική Ελλάδος στα Ευρωμπάσκετ του 1961, του 1965 και του 1967, στο Προολυμπιακό Τουρνουά του 1964, στο Βαλκανικό Πρωτάθλημα του 1964, και στους Μεσογειακούς Αγώνες του 1967. Το 1967, οι χουντικοί τον υποχρέωσαν να σταματήσει την καριέρα του στην Εθνική Ελλάδος και στον Παναθηναϊκό, ενώ τον απέλυσαν και από την δουλειά του στον ΟΤΕ, λόγω των Αριστερών πολιτικών του φρονημάτων και της εμπλοκής του σε δράσεις κατά της δικτατορίας

1945 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Στη Δανία, μετά το βομβαρδισμό των στρατηγείων της Γκεστάπο στην Κοπεγχάγη, τα αεροσκάφη της βρετανικής πολεμικής αεροπορίας (RAF) βομβαρδίζουν κατά λάθος το Γαλλικό Σχολείο, σκοτώνοντας 86 παιδιά και 10 μοναχές.

1945 Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Βουλγαρία και η Σοβιετική Ένωση ολοκληρώνουν με επιτυχία την άμυνά τους στη βόρεια όχθη του ποταμού Δράβου.

1952 Πραγματοποιείται η πρώτη ροκ συναυλία. Στις αρχές του 1952 ο Αλαν Φριντ (1921 - 1965) παρουσίαζε μια δημοφιλή εκπομπή στον ραδιοφωνικό σταθμό WJW του Κλίβελαντ. Έπαιζε κατά βάση μαύρη μουσική και ειδικότερα ριθμ εντ μπλουζ, που εκείνη την περίοδο ήταν αρκετά στα πάνω του. Ο Φριντ, που είχε το παρατσούκλι «Μούντογκ», και ο χορηγός της εκπομπής του, αποφάσισαν να διοργανώσουν μια συναυλία σε μεγάλο χώρο για να φέρουν πιο κοντά το ακροατήριό τους, γνωστούς στην τοπική κοινωνία και ως «Μούντογκερς». Επέλεξαν το «Κλίβελαντ Αρίνα», χωρητικότητας 10.000 ατόμων, ένα κλειστό για αθλητικούς αγώνες και πολιτικές συγκεντρώσεις, ποτέ για μουσικές εκδηλώσεις. Ο Φριντ τόλμησε κι έγραψε ιστορία. Η συναυλία ορίστηκε για το βράδυ της Παρασκευής 21 Μαρτίου 1952. Ονομάστηκε «Moondog Coronation Ball» και θα εμφανίζονταν γνωστά ονόματα της ριθμ εντ μπλουζ σκηνής, όπως οι Πολ «Χακλμπακκ» Γουίλιαμς, Τίνυ Γκράιμς, Δε Ντόμινος, Ντάνι Κομπ και Βαρέτα Ντίλαρντ. Η διοργάνωση της συναυλίας ήταν υποτυπώδης. Ο Φριντ εξέδωσε αρχικά 7.000 εισιτήρια προς 1,5 δολάριο έκαστο και αφού είδε τη μεγάλη απήχηση που είχε το γεγονός στη νεολαία της πόλης άρχισε να διαθέτει και νέα πακέτα εισιτηρίων. Το βράδυ εκείνο πάνω από 20.000 νέοι βρέθηκαν στον χώρο της συναυλίας, με αποτέλεσμα γρήγορα να ξεσπάσουν τα πρώτα μικροεπεισόδια. Τα πνεύματα δεν ηρέμησαν ακόμα και όταν ανέβηκε στη σκηνή ο Πολ Γουίλιαμς, γύρω στις 10 το βράδυ. Θορυβημένη η διεύθυνση του σταδίου κάλεσε την Πυροσβεστική, η οποία διέκοψε αμέσως τη συναυλία και διέταξε την εκκένωση του γηπέδου, λόγω έλλειψης μέτρων ασφαλείας. Ο Πολ Γουίλιαμς μόλις που είχε ολοκληρώσει το πρώτο τραγούδι της βραδιάς. Χρόνια αργότερα, οι ιστορικοί του ροκ θεώρησαν το «Moondog Coronation Ball» ως την πρώτη «ροκ εντ ρολ» συναυλία, όρο που είχε προτείνει ο Άλαν Φριντ και καθιερώθηκε για τη νέα μουσική, που προήλθε από το ριθμ εντ μπλουζ. Άλλωστε, η όλη διοργάνωση και το άδοξο τέλος της παραπέμπουν σε μια πολύ ροκ κατάσταση.

1958 Γεννήθηκε ο Γκάρι Όλντμαν: Ο χαμαιλέων του Χόλιγουντ. Ηθοποιός-χαμαιλέων, ο σπουδαίος Γκάρι Όλντμαν (Gary Oldman) έχει την ικανότητα να μεταμορφώνεται και να χάνεται μέσα στο ρόλο που ερμηνεύει. Από τους σπουδαιότερους σύγχρονους ηθοποιούς με γερή θεατρική παιδεία (μέθοδος Στανισλάφσκι) και πολύχρονη καριέρα, έχει υποδυθεί στη μεγάλη οθόνη ιστορικά πρόσωπα, αλλά και μια πλειάδα «κακών». Ο Λέοναρντ Γκάρι Όλντμαν γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου 1958 στο Λονδίνο και ήταν το μικρότερο από τα τρία παιδιά μιας φτωχής εργατικής οικογένειας. Σε ηλικία 16 ετών εγκατέλειψε το σχολείο για να κυνηγήσει το όνειρό του να γίνει ηθοποιός. Αρχικά έπαιξε σε νεανικούς θιάσους και το 1979 απέκτησε το πολυπόθητο δίπλωμα δραματικής σχολής. Συνέχισε τη θεατρική του διαδρομή και το 1982 έκανε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο στην ταινία του Κόλιν Γκρεγκ «Remembrance». Ακολούθως συμμετείχε σε παραστάσεις των διακεκριμένων θεατρικών οργανισμών του Λονδίνου Royal Court Theatre και Royal Shakespeare Theatre. Η ερμηνεία του στο θεατρικό έργο του Έντουαρντ Μποντ «The Pope’s Wedding» (1985) επαινέθηκε από την κριτική και εκτιμήθηκε από τους θεατρόφιλους. Την επόμενη χρονιά ήρθε η ευρύτερη αναγνώριση για τον Όλντμαν, όταν υποδύθηκε τον αυτοκαταστροφικό μπασίστα των Sex Pistols, Σιντ Βίσιους, στην ταινία του Άλεξ Κοξ «Σιντ και Νάνσι» («Sid and Nancy»). Το 1987 υποδύθηκε τον γνωστό θεατρικό συγγραφέα Τζο Όρτον, που δολοφονήθηκε από τον εραστή του στα 34 του χρόνια, στην ταινία του Στίβεν Φρίαρς «Τεντώστε τα αφτιά σας» («Prick Up Your Ears»). Το 1990 ερμήνευσε τον Ρόζενκραντς, έναν δευτερεύοντα ήρωα του σεξπιρικού «Άμλετ» στην κινηματογραφική μεταφορά της τραγικωμωδίας του Τομ Στόπαρντ «Ο Ρόζενκραντζ και ο Γκίλντενστερν είναι νεκροί» («Rosencrantz and Guildenstern Are Dead»), που γύρισε ο ίδιος ο συγγραφέας της. Τον επόμενο χρόνο υποδύθηκε τον δολοφόνο του Τζον Κένεντι, Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ, στο πολιτικό θρίλερ του Όλιβερ Στόουν «JFK» και πρωταγωνίστησε ως Δράκουλας στην ομώνυμη ταινία του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Ο ρόλος του ως φανταχτερός έμπορος ναρκωτικών στο γκανγκστερικό δράμα του Τόνι Σκοτ «Ιλιγγιώδης Έρωτας» («True Romance», 1993) αντιπαραβάλλεται με το συγκρατημένο παίξιμό του ως Μπετόβεν στη βιογραφική ταινία του Μπέρναρντ Ρόουζ «Αθάνατη Αγαπημένη» («Immortal Beloved», 1994). Η ικανότητά του να μεταμορφώνεται τον οδήγησε σε μια σειρά ρόλων «κακού», όπως στην ταινία επιστημονικής φαντασίας του Λικ Μπεσόν «Το Πέμπτο Στοιχείο» («The Fifth Element», 1997), στο πολιτικό δράμα του Ροντ Λούρι «Η Αντιπρόεδρος» («The Contender», 2000) και στην ταινία τρόμου του Ρίντλεϊ Σκοτ «Hannibal» (2001), που αποτελεί τη συνέχεια της «Σιωπής των Αμνών». Συμμετείχε στο καστ των ταινιών του Χάρι Πότερ ως μάγος Σείριος Μπλακ και υποδύθηκε έναν αστυνομικό στην τριλογία του Μπάτμαν που σκηνοθέτησε ο Κρίστοφερ Νόλαν (2005, 2008, 2012). Το 2012 κέρδισε την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ, όταν υποδύθηκε τον κατάσκοπο Τζορτζ Σμάιλι, τον ήρωα μυθιστορημάτων του Τζον Λε Καρέ, στην ταινία του Τόμας Άλφρεντσον «Κι ο Κλήρος έπεσε στον Σμάιλι» («Tinker, Tailor, Soldier, Spy», 2011). Το 2017, σε μία ακόμη μεταμόρφωσή του, υποδύθηκε τον Γουίνστον Τσόρτσιλ στο πολεμικό δράμα του Τζο Ράιτ «Η πιο σκοτεινή ώρα» («Darkest Hour»), ρόλος που του χάρισε το πρώτο του Όσκαρ τον επόμενο χρόνο. Τρία χρόνια αργότερα πρωταγωνίστησε ως Χέρμαν Μάνκιεβιτς (ο σεναριογράφος του αριστουργήματος του Όρσον Γουέλς «Πολίτης Κέιν») στη μαυρόασπρη βιογραφική ταινία του Ντέιβιντ Φίντσερ «Mank», που του χάρισε την τρίτη υποψηφιότητα για Όσκαρ. Μέσα στο 2023 αναμένεται να βγει στις αίθουσες η τελευταία του ταινία «Oppenheimer» σε σκηνοθεσία Κρίστοφερ Νόλαν. Η ταινία αναφέρεται στον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ (στον ρόλο ο Κίλιαν Μέρφι), τον πατέρα της ατομικής βόμβας και ο Γκάρι Όλνταμ υποδύεται ένα ακόμη πολιτικό, τον πρόεδρο των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν. Στην προσωπική του ζωή, ο Γκάρι Όλντμαν αντιμετώπισε μεγάλα προβλήματα με το αλκοόλ στα τέλη του περασμένου αιώνα, συνελήφθη να οδηγεί μεθυσμένος και οδηγήθηκε σε κλινική αποτοξίνωσης. Κατόρθωσε να ξεπεράσει το πρόβλημά του και σήμερα δηλώνει καθαρός. Έχει κάνει πέντε γάμους (σχετικά βραχύβιους), με πιο γνωστό αυτόν με την Ούμα Θέρμαν (1990-1992) και είναι πατέρας τριών παιδιών.

1960 Η Σφαγή του Σάρπβιλ: Η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής, του απαρτχάιντ και των φυλετικών διακρίσεων, πνίγει στο αίμα ειρηνική διαδήλωση μαύρων φοιτητών. Από τα πυρά των αστυνομικών σκοτώνονται 69 διαδηλωτές και τραυματίζονται 180. Με αφορμή το τραγικό αυτό γεγονός, ο ΟΗΕ ανακήρυξε την 21η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων.

1960 Γεννήθηκε ο Αίρτον Σένα. Θρυλική μορφή του μηχανοκίνητου αθλητισμού από τη Βραζιλία. Αναδείχθηκε τρεις φορές παγκόσμιος πρωταθλητής στη Φόρμουλα 1 και ξεχώριζε για το μαχητικό πνεύμα και τη ριψοκίνδυνη οδήγησή του. Το 2010, ο Σένα ανακηρύχθηκε από τους συναδέλφους του ως κορυφαίος οδηγός όλων των εποχών στη Φόρμουλα 1. Ο Σένα, με μεγάλη προσωπική και οικογενειακή περιουσία, δώρισε μεγάλα ποσά για τους αναξιοπαθούντες συμπατριώτες του, φροντίζοντας να κρατά το φιλανθρωπικό του έργο μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Σε ηλικία 21 ετών νυμφεύτηκε (για πρώτη και τελευταία χρονιά) την παιδική του φίλη Λίλιαν ντε Βασκονσέλος Σόουζα. Ο γάμος τους άντεξε μόνο λίγους μήνες, επειδή, σύμφωνα με την “απατημένη” σύζυγο «ήμουν το δεύτερο πάθος του. Το πρώτο πάθος του ήταν οι αγώνες». Ο Μπρούνο Σένα, που συμμετέχει σε αγώνες της Φόρμουλα 1, είναι ανηψιός του Αίρτον Σένα.

1961 Στη σκηνή του Κάβερν Κλαμπ του Λίβερπουλ ανεβαίνει για πρώτη φορά ένα άγνωστο συγκρότημα με το περίεργο όνομα… «Beatles».

1963 Κλείνει η περιβόητη φυλακή του Αλκατράζ, στον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο. Η λέξη «Αλκατράζ» προέρχεται από την ισπανική λέξη για το θαλασσοπούλι. Έτσι ονόμασε ο ισπανός εξερευνητής Χουάν Μανουέλ ντ' Αγιάλα τη μία από τις τρεις βραχονησίδες που βρίσκονται στον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο, όταν κατέπλευσε στην περιοχή και τη χαρτογράφησε. Λόγω της στρατηγικής του σημασίας, το 1850 ο αμερικανικός στρατός μετέτρεψε το νησάκι σε οχυρό, για την προστασία του λιμανιού. Προς τα τέλη της δεκαετίας, το φρούριο άρχισε να δέχεται και στρατιωτικούς κρατουμένους, οι οποίοι από το 1909 έως το 1911 αξιοποιήθηκαν για την ανέγερση μιας νέας στρατιωτικής φυλακής, που επρόκειτο να μείνει στην ιστορία ως «Ο Βράχος». Για περισσότερα από 80 χρόνια χρησιμοποιήθηκε για στρατιωτικούς σκοπούς. Στις 12 Οκτωβρίου του 1933 πέρασε στη δικαιοδοσία του αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης και την επόμενη χρονιά μετατράπηκε σε ομοσπονδιακή φυλακή υψίστης ασφαλείας. Τα εγκαίνεια έγιναν την πρωτοχρονιά του 1934 και οι πρώτοι κατάδικοι έφτασαν στις 11 Αυγούστου 1934. Εκεί στέλνονταν οι πιο επικίνδυνοι κακοποιοί και όσοι αρνούνταν να προσαρμοστούν στους κανόνες των κοινών φυλακών. Στα 29 χρόνια λειτουργίας της, τρόφιμοί της υπήρξαν ορισμένοι από τους πλέον διάσημους γκάνγκστερ, όπως ο Αλ Καπόνε. Στο Αλκατράζ, οι κρατούμενοι είχαν τέσσερα δικαιώματα: τροφή, ένδυση, στέγη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Οποιοδήποτε άλλο προνόμιο έπρεπε να το κερδίσουν. Στα προνόμια αυτά συμπεριλαμβάνονταν οι επισκέψεις συγγενικών προσώπων, η πρόσβαση στη βιβλιοθήκη των φυλακών, ψυχαγωγικές δραστηριότητα όπως ζωγραφική, μουσική, κ.α. Από τον Βράχο δεν μπόρεσε ποτέ να αποδράσει κανείς. Όσοι το επεδίωξαν, είτε πυροβολήθηκαν και σκοτώθηκαν από τους φύλακες, είτε πέθαναν στα παγωμένα νερά του Ειρηνικού Ωκεανού. Η φυλακή του Αλκατράζ έκλεισε στις 21 Μαρτίου του 1963. Το κόστος συντήρησης της ήταν τόσο υψηλό, που προτιμήθηκε η κατασκευή μιας νέας στην ηπειρωτική χώρα. Μετά το κλείσιμό της, το νησάκι εγκαταλείφθηκε, παρότι υπήρξαν διάφορες ιδέες για την αξιοποίησή του. Μεταξύ άλλων, προτάθηκε να συμπεριληφθεί στα μνημεία των Ηνωμένων Εθνών ως ένα άλλο Άγαλμα της Ελευθερίας, ή να μετατραπεί σε ξενοδοχειακό συγκρότημα και εμπορικό κέντρο. Το 1969 διεκδικήθηκε από μία ομάδα ιθαγενών, θέλοντας να δημιουργήσουν σ' αυτό ένα ινδιάνικο πολιτιστικό κέντρο. Η προσπάθειά τους, όμως, απέτυχε και το 1973 το Αλκατράζ μετατράπηκε σε εθνικό πάρκο. Σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής και δέχεται περισσότερους από ένα εκατομμύριο επισκέπτες ετησίως.

1965 Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ηγείται 3.200 ατόμων στην αρχή της τρίτης και τελικά επιτυχημένης πορείας για τα πολιτικά δικαιώματα από τη Σέλμα στο Μοντγκόμερι (Αλαμπάμα).

1968 Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις πραγματοποιούν αιφνιδιαστική επίθεση στην Ιορδανία όπου αντιμετωπίζουν τις συνδυασμένες ένοπλες δυνάμεις της Ιορδανίας και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.

1972 Ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος καταργεί τον Γεώργιο Ζωιτάκη από αντιβασιλέα και αναλαμβάνει ο ίδιος το αξίωμα.

1979 Ιδρύεται η Ένωση Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιριών (ΕΠΑΕ), υπεύθυνη για τις επαγγελματικές διοργανώσεις του επαγγελματικού ποδοσφαίρου.

1980 Γεννήθηκε ο Ροναλντίνιο: Ο «μάγος» της μπάλας. Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής, για πολλούς ο κορυφαίος της γενιάς του κι ένας από τους καλύτερους όλων των εποχών. O Ροναλντίνιο (Ronaldinho) είναι για πολλούς ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής της γενιάς του και από τους καλύτερους όλων των εποχών. Στην επαγγελματική του καριέρα, που κράτησε 20 χρόνια, κατέκτησε μεταξύ άλλων ένα Παγκόσμιο Κύπελλο (2002) κι ένα Κόπα Αμέρικα (1999) με τη Βραζιλία, ένα Τσάμπιονς Λιγκ με την Μπαρτσελόνα (2006) κι ένα Κόπα Λιμπερταδόρες με την Ατλέτικο Μινέιρο (2013). Αναδείχθηκε δύο φορές καλύτερος ποδοσφαιριστής του κόσμου (2004, 2005) και μία φορά, το 2006, καλύτερος ποδοσφαιριστής της Ευρώπης. Αγωνίστηκε σχεδόν σε όλες τις θέσεις της επίθεσης και σημείωσε συνολικά 200 γκολ στις 538 επίσημες επαγγελματικές του εμφανίσεις (97 με τη Βραζιλία και 441 με τις οκτώ ομάδες του).

1980 Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζίμι Κάρτερ, κηρύσσει μποϊκοτάζ στους Ολυμπιακούς Αγώνες της ίδιας χρονιάς που έγιναν στη Μόσχα, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν.

1988 Πέθανε ο Πάτρικ Στέπτοου, βρετανός ιατρικός ερευνητής, που μαζί με τον συνάδελφό του Ρόμπερτ Έντουαρτς τελειοποίησαν τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

1990 Η Ναμίμπια αποκτά την ανεξαρτησία της μετά από 75 χρόνια διακυβέρνησης από τη Νότιο Αφρική

1996 Πέθανε ο λογοτέχνης Δημήτρης Ραβάνης – Ρεντής

1999 Οι Μπέρτραντ Πίκαρντ και Μπράιαν Τζόουνς γίνονται οι πρώτοι άνθρωποι που κάνουν το γύρο της Γης με αερόστατο.

2012 Πέθανε ο Τονίνο Γκουέρα, ιταλός ποιητής και σεναριογράφος, στενός συνεργάτης του Θόδωρου Αγγελόπουλου, του Φεντερίκο Φελίνι, του Μικελάντζελο Αντονιόνι και των αδελφών Ταβιάνι. (Γεν. 16/3/1920)

2013 Πέθανε ο Ιταλός αθλητής στίβου και Ολυμπιονίκης Pietro Paolo Mennea (Πιέτρο Μενέα). Ήταν κάτοχος για 17 χρόνια του παγκοσμίου ρεκόρ στα 200 μ. ανδρών και χρυσός Ολυμπιονίκης στη Μόσχα (1980), ενώ κατέκτησε πολλά μετάλλια σε όλες τις μεγάλες διεθνείς διοργανώσεις. Θεωρείται ο κορυφαίος λευκός δρομέας ταχύτητας όλων των εποχών. Κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972 στο Μόναχο, κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στα 200 μέτρα, το 1976, στο Μόντρεαλ κατετάγη τέταρτος ενώ το 1980 στη Μόσχα, εκτός από το χρυσό στο 200άρι πήρε και το χάλκινο στη σκυταλοδρομία 4x400μ