Σήμερα, και Σαν Σήμερα 18 Μαρτίου…

Σήμερα, 18 Μαρτίου 2024

Επέτειοι και Λοιπές Εορτές

  • Ημέρα του Φροντιστή

  • Παγκόσμια Ημέρα Ανακύκλωσης

Χριστιανικό Εορτολόγιο

Ορθόδοξη Εκκλησία

  • Καθαρά Δευτέρα. Ο εορτασμός της Καθαράς Δευτέρας στις εξοχές λέγεται Κούλουμα. Η ετυμολογία της λέξης έχει λατινική (κολούμνα = κολώνα ή κούμουλους = σωρός, κορυφή) ή αλβανική προέλευση (κόλουμ = καθαρός). Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της νηστείας του Πάσχα. Από τους λαογράφους θεωρείται ο επίλογος των βακχικών εορτών της Αποκριάς, οι οποίες ουσιαστικά αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και τελειώνουν την Καθαρά Δευτέρα. Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος την Καθαρά Δευτέρα «καθαρίζουν» ό,τι απόμεινε από τα μη νηστίσιμα φαγητά της αποκριάς, Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως π.χ. στην Ήπειρο, οι νοικοκυρές καθαρίζουν τις κατσαρόλες και όλα τα χάλκινα σκεύη από τα λίπη της αποκριάς με ζεστό σταχτόνερο μέχρι ν’ αστράψουν και βάφουν άσπρα τα πεζοδρόμια. Το πιάτο της ημέρας περιλαμβάνει νηστίσιμα, ως αποτοξίνωση από το πλούσιο φαγοπότι της Αποκριάς. Χαλβάς, ταραμάς, ελιές, πίκλες, θαλασσινά, φασολάδα, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Τα νηστίσιμα συνοδεύονται από τη λαγάνα, ένα είδος άρτου χωρίς προζύμι, με ελλειπτικό σχήμα και πεπλατυσμένος για να ψήνεται εύκολα. Η λαγάνα φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τους Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο, υπό την καθοδήγηση του Μωυσή. Έκτοτε, επιβαλλόταν από τον Μωσαϊκό Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο. Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις «Εκκλησιάζουσες» λέει «Λαγάνα πέττεται», ενώ ο Οράτιος στα κείμενά του, αναφέρει τη λαγάνα ως «Το γλύκισμα των φτωχών».

  • Αγίου Κυρίλλου, πατριάρχου Ιεροσολύμων.

  • Αγίων μυρίων μαρτύρων.

  • Αγίων μαρτύρων Ευκαρπίωνος, Τροφίμου και των συν αυτοίς των εν Νικομηδεία,

  • Οσίου Ανανίου του Θαυματουργού.

  • Αγίου Εδουάρδου, βασιλέως της Αγγλίας.

  • Οσίου Κυρίλλου του Αστραχάν.

Καθολική Εκκλησία

  • Αγίου Κυρίλλου αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων.

  • Αγίου Αλεξάνδρου της Ιερουσαλήμ.

  • Αγίου Εδουάρδου, βασιλιά της Αγγλίας.

  • Αγίου Φριγιδιανού.

  • Αγίου Σαλβατόρ (Σωτηρίου) του Καταλανού.

Είπαν….

  • “Το καθήκον είναι ανώτερο απ' όλα. Κανένας υπολογισμός, κανένας φόβος, καμιά ικανότητα, καμιά επιθυμία δεν μπορεί να υπερισχύσει απ' αυτό.” Ανρί Λακορντέρ, Γάλλος ιερωμένος, δημοσιογράφος και πολιτικός ακτιβιστής.

  • “Ουδείς ασφαλέστερος εχθρός των ευεργετηθέντων αχάριστων”. Παροιμιώδης ρήση με διαχρονική αξία και ισχύ

Σαν Σήμερα, 18 Μαρτίου…

Τι έγινε Σαν Σήμερα, 18 Μαρτίου, στην Ελλάδα και τον Κόσμο

  • 1584 Πέθανε ο Ιβάν Δ’ ο Τρομερός: Ο πρώτος τσάρος της Ρωσίας. Ο Ιβάν ο Τρομερός, όπως έμεινε στην ιστορία, υπήρξε ο πρώτος ηγεμόνας της Ρωσίας που ανακηρύχθηκε τσάρος με το όνομα Ιβάν Δ’ (1547-1584). Ο Ιβάν (Ιωάννης στα ρωσικά) επεξέτεινε τα όρια της επικράτειάς του με την κατάκτηση των περιοχών του Καζάν (1552) και του Αστραχάν (1556), αλλά απέτυχε να κατακτήσει τη Λιβονία (σημερινή Εσθονία και Λετονία) και ν’ αποκτήσει πρόσβαση στη Βαλτική, ερχόμενος αντιμέτωπος με τους Σουηδούς και τους Πολωνούς (1558-1583). Καθιέρωσε την πρώτη εθνοσυνέλευση στη Ρωσία και στην προσπάθειά του να επιβάλει στρατιωτική πειθαρχία και συγκεντρωτική διοίκηση, εγκαθίδρυσε μία βασιλεία του τρόμου (εξού και το προσωνύμιο Τρομερός), που στρεφόταν κυρίως κατά των βογιάρων και άλλων μελών της υψηλής αριστοκρατίας. Μέσα σε εννέα χρόνια τέλεσε έξι γάμους και σε μία έκρηξη οργής σκότωσε τον γιο του Ιβάν Ιβάνοβιτς, που προοριζόταν για διάδοχός του. Ο Ιβάν ο Τρομερός θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους τσάρους και ο νυν πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν δηλώνει θαυμαστής του. Ο Ιβάν Βασίλιεβιτς γεννήθηκε στις 25 Αυγούστου 1530 στο Κολομένσκογιε, κοντά στη Μόσχα, και ήταν ο πρωτότοκος γιος του μεγάλου ηγεμόνα της Μόσχας Βασίλι Γ’ και της δεύτερης συζύγου του Έλενας Γκλίνσκαγια. Το 1533 ο πατέρας του πέθανε και σε ηλικία τριών ετών ανακηρύχτηκε μέγας ηγεμόνας, αλλά την εξουσία ασκούσε η μητέρα του με τον ευνοούμενό της Ιβάν Ομπολένσκι, γεγονός που έδωσε αφορμή να κυκλοφορήσουν φήμες ότι ο Ιβάν ήταν γιος του Ομπολένσκι. Το 1538 η μητέρα του πέθανε (πιθανώς από δηλητηρίαση) και την εξουσία ασκούσαν οι συγγενείς της. Ο Ιβάν φάνηκε στο προσκήνιο, όταν σε ηλικία 13 ετών διέταξε να συλληφθεί και να εκτελεστεί ο πρίγκιπας Αντρέι Σουίσκι, ηγέτης μιας αυλικής φατρίας. Δύο χρόνια αργότερα διέταξε να κόψουν τη γλώσσα ενός ευγενούς επειδή ξεστόμισε απρεπείς λέξεις για ένα άλλο ευγενή. Ο Ιβάν είχε αρχίσει να χτίζει τη φήμη του. Στις 16 Ιανουαρίου 1747 στέφθηκε τσάρος, αντί του προϋπάρχοντος μέγα ηγεμόνα. Τσάρος (τσαρ στα ρώσικα σημαίνει Καίσαρ) και ίσως να τον προτίμησε από μία θεωρία που έπλασε ότι ήταν απόγονος του ρωμαίου αυτοκράτορα Οκταβιανού Αύγουστου. Λίγες μέρες αργότερα, τέλεσε τον πρώτο του γάμο με την Αναστασία Ζαχαρίνα-Γιούρεβα, ο οποίος κράτησε μέχρι το θάνατό της το 1760. Το βασιλικό ζεύγος απέκτησε έξι παιδιά, αλλά μόνο τα δύο επέζησαν. Μία από τις πρώτες προτεραιότητές του ήταν η απόκρουση των επιδρομών των Τατάρων. Με τις εκστρατείες του (1547, 1549, 1552), στις οποίες μετείχε προσωπικά ο ίδιος, επιτεύχθηκε η προσάρτηση του ταταρικού χανάτου του Καζάν στις όχθες του Βόλγα και το 1556 το χανάτο του Αστραχάν αναγνώρισε αμαχητί την επικυριαρχία της Μόσχας. Το 1549 συγκάλεσε εθνοσυνέλευση με συμβουλευτικές αρμοδιότητες. Και με τις δύο όχθες του Βόλγα διασφαλισμένες, ο Ιβάν προετοιμάστηκε για μία εκστρατεία με σκοπό να επιτύχει έξοδο προς τη θάλασσα, πράγμα που αποτελούσε παλαιό πρόβλημα της Ρωσίας ως ηπειρωτικής χώρας. Ο Ιβάν πίστευε ότι το πολυπόθητο εμπόριο με την Ευρώπη θα στηριζόταν σε μια ελεύθερη προσέγγιση στη Βαλτική. Αποφάσισε λοιπόν να στρέψει την προσοχή του προς τα δυτικά, αντί για τα νότια. Ο Λιβονικός Πόλεμος:Ο λεγόμενος Λιβονικός Πόλεμος άρχισε τον Ιανουάριο του 1558 κι έληξε μόνο ύστερα από 24 χρόνια, στις 15 Ιανουαρίου 1582, όταν υπογράφηκε ανακωχή, ύστερα από μεσολάβηση του Πάπα Γρηγορίου ΙΓ’, που είχε ζητήσει η Ρωσία. Ο Ιβάν είχε απέναντι τις συνασπισμένες δυνάμεις των Λιβόνιων, Νορβηγών, Σουηδών, Πολωνών, Λιθουανών και των Κοζάκων της Ζαπορίζια. Ο πόλεμος αποδείχθηκε καταστροφικός για τη Ρωσία και η χώρα εξαντλήθηκε από τον μακροχρόνιο αγώνα. Ο Ιβάν, μην μπορώντας να υπομείνει την κατάρρευση των ελπίδων και των σχεδίων του, φιλονίκησε ζωηρά το 1581 με τον αγαπημένο του γιο και διάδοχο Ιβάν Ιβάνοβιτς, τον οποίο τραυμάτισε θανάσιμα πάνω την έξαψή του. Την ίδια τύχη είχαν και 3.000 ακόμη άτομα. Ο Ιβάν ήταν άνθρωπος με σφοδρά πάθη κι επειδή δεν ανεχόταν εξωσυζυγικές σχέσεις για έναν ηγεμόνα, άλλαζε συζύγους πολύ συχνά. Απέκτησε έτσι διαδοχικά έξι συζύγους (μία έβδομη δεν αναγνωρίστηκε από την Εκκλησία). Οι τρεις πέθαναν, η μία επέζησε ως χήρα του μετά τον θάνατό του και από τις άλλες δύο, τη μία είχε διαζευχθεί και την άλλη την ανάγκασε να κλειστεί σε μοναστήρι. Ο Ιβάν συζήτησε επίσης με τους Άγγλους πρεσβευτές τη δυνατότητα να νυμφευθεί μία από τις κυρίες της τιμής της βασίλισσας Ελισάβετ, τη Μαίρη Χάστινγκς. Επιθυμούσε πολύ να συνάψει σχέσεις με την Αγγλία από το 1553 ακόμη, και το 1566 μάλιστα είχε σκεφθεί να παραιτηθεί από τον θρόνο και να ζήσει στην Αγγλία. Ο Ιβάν ο Τρομερός πέθανε στις 18 Μαρτίου 1584 στη Μόσχα, σε ηλικία 53 ετών. Τον διαδέχθηκε ο γιος του Θεόδωρος A’ (Feodor I), o επονομαζόμενος «Κωδωνοκρούστης», λόγω της εμμονής του να περιδιαβαίνει τα ρωσικά εδάφη και να κτυπά όποια καμπάνα έβρισκε στο δρόμο του. Ο Ιβάν ο Τρομερός στην τέχνη: Ο ρώσος σκηνοθέτης Σεργκέι Αϊζενστάιν γύρισε την ταινία «Ιβάν ο Τρομερός» σε δύο μέρη (1942-1946), σε μουσική του Σεργκέι Προκόφιεφ. Η ταινία είναι ένα είδος κινηματογραφικής διαθήκης του σπουδαίου δημιουργού. Η σύγκρουση του Ιβάν Δ' με τους βογιάρους και τον κλήρο ήταν για τον δημιουργό της ταινίας ένα θέμα που του έδωσε την αφορμή να στοχαστεί γύρω από το νόημα της πολιτικής εξουσίας και να αποδυθεί σε μία άσκηση ύφους που είχε εκθαμβωτικό αποτέλεσμα. Το 1975 ο χορογράφος Γιούρι Γκριγκόροβιτς παρουσίασε στη Μόσχα το μπαλέτο «Ιβάν ο Τρομερός», σε μουσική του Σεργκέι Προκόφιεφ.

  • 1662 Κυκλοφορούν στο Παρίσι οι πρώτες άμαξες — λεωφορεία, με θέσεις για οκτώ καθιστούς επιβάτες.

  • 1690 Γεννήθηκε ο Κρίστιαν Γκόλντμπαχ, πρώσσος μαθηματικός, γνωστός από την «Εικασία του Γκόλντμπαχ», ενός από τα παλιότερα άλυτα προβλήματα της θεωρίας αριθμών και γενικότερα των μαθηματικών.

  • 1821 Οι Πετμεζαίοι επιτίθενται κατά των ανδρών του Τούρκου Διοικητή των Καλαβρύτων Αρναούτογλου στην περιοχή Παλαιοπύργου και τους αποκλείουν στους τρεις οχυρούς πύργους της πόλης.

  • 1844 Γεννιέται ο Νικολάι Ρίμσκι-Κόρσακοφ, Ρώσος συνθέτης

  • 1844 Στον απόηχο της Επανάστασης της 3ης του Σεπτέμβρη του 1843 (κύριο αίτημα της οποίας ήταν η κατάργηση της απόλυτης μοναρχίας και η ψήφιση Συντάγματος) ο Όθωνας ορκίζεται ενώπιον της Γ’ Εθνοσυνέλευσης ως Συνταγματικός Βασιλεύς. Στην ίδια συνεδρίαση, η Εθνοσυνέλευση ψηφίζει εκλογικό νόμο, με τον οποίο καθιερωνόταν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι για τους άνδρες που διέθεταν κινητή ή ακίνητη περιουσία.

  • 1844 Γεννήθηκε ο ποιητής Μικέλης Άμβλιχος

  • 1848 Αστικοδημοκρατική επανάσταση στα Γερμανικά κράτη. Ο λαός του Βερολίνου ξεσηκώνεται και στήνει οδοφράγματα, όπου διεξάγονται σφοδρές μάχες με τον στρατό. Εκατοντάδες ήταν οι νεκροί. Στην επανάσταση αυτή, που ξέσπασε σχεδόν ταυτόχρονα σε μια σειρά χώρες (Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Ουγγαρία, κ.α.) η εργατική τάξη πήρε δραστήριο μέρος με τα δικά της αιτήματα. Στην επανάσταση του 1948 ‑1949 στη Γερμανία μετείχαν ενεργά τόσο ο Καρλ Μαρξ, όσο και ο Φρίντριχ Ένκελς.

  • 1858 Γεννήθηκε ο Ρούντολφ Ντίζελ, γερμανός εφευρέτης της μηχανής συμπιεσμένης ανάφλεξης, γνωστή και ως μηχανή ντίζελ.

  • 1868 Πέθανε ο Μπενιζέλος Ρούφος. Εισοδηματίας και πολιτικός, που διετέλεσε δύο φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας. Γεννήθηκε το 1795 στην Πάτρα και ήταν γόνος της γνωστής οικογένειας Ρούφου, με καταγωγή από τη Σικελία. Ήταν μέλος της Φιλικής Εταιρείας κι έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Παλιγγενεσία, με δικό του στρατιωτικό σώμα. Υπέγραψε την Προκήρυξη των Πατρινών προκρίτων προς τους προξένους στην Πάτρα (26 Μαρτίου 1821), με την οποία τους γνωστοποιούνταν η κήρυξη της Επανάστασης. Επί Καποδίστρια διορίστηκε διοικητής Ηλείας (1828) και κατόπιν της Σύρου. Το 1832 διετέλεσε μέλος της Γερουσίας και το 1835 σύμβουλος επικρατείας. Επίσης, χρημάτισε Υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Γεωργίου Κουντουριώτη (1848). Ως Δήμαρχος Πατρέων (1855-1858), έθεσε τον θεμέλιο λίθο του Δημοτικού Νοσοκομείου, δώρισε το μισθό του για την κατασκευή του Υδραγωγείου της πόλης και διαμόρφωσε την πλατεία Υψηλών Αλωνίων, στην οποία και δόθηκε για ένα χρονικό διάστημα το όνομά του. Τελικά, παραιτήθηκε, λόγω διαφωνίας σχετικά με τη μελέτη της πλατείας. Αντιδυναστικών φρονημάτων, έλαβε ενεργό μέρος στην κήρυξη της Επανάστασης στην Πάτρα κατά του Όθωνα (1862). Μετά την έξωση του Όθωνα διετέλεσε μέλος της «Τριμελούς Προσωρινής Κυβερνήσεως», που ασκούσε συγχρόνως και την Αντιβασιλεία, μαζί με τον Δημήτριο Βούλγαρη και τον Κωνσταντίνο Κανάρη. Στις 29 Απριλίου 1863 ανέλαβε Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου (Πρωθυπουργός), διαδεχθείς τον Διομήδη Κυριακό, σε μία περίοδο με έντονα πολιτικά πάθη, εξαιτίας της σύγκρουσης των λεγόμενων «πεδινών» (οπαδοί του Βούλγαρη) και «ορεινών» (οπαδοί του Κανάρη), που μεταφέρθηκε και στους δρόμους της Αθήνας. «Πεδινός» ο ίδιος, προσπάθησε να συμβιβάσει την κατάσταση, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Επί της πρωθυπουργίας του συνέβησαν τα αποκληθέντα «Ιουνιανά», με τις συγκρούσεις μεταξύ «πεδινών» και «ορεινών» και το κυβερνητικό φιάσκο με τον λήσταρχο Κυριάκο. Μάλιστα, για τρεις μέρες (19-21 Ιουνίου) παραχώρησε την εξουσία στον Πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης Διομήδη Κυριακό. Παραιτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1863, λίγες μέρες μετά την άφιξη του Γεωργίου Α'. Ανήλθε για δεύτερη φορά στην πρωθυπουργία στις 28 Νοεμβρίου 1865, ως συμβιβαστική λύση μεταξύ των Κουμουνδούρου, Δεληγιώργη και Βούλγαρη, που κυριαρχούσαν στο πολιτικό προσκήνιο και ο καθένας διεκδικούσε για λογαριασμό του την εξουσία. Η θητεία του, που διήρκεσε έως τις 9 Ιουνίου 1866, ήταν απλώς διαχειριστική. Ψήφισε τον προϋπολογισμό του 1866 και διενήργησε άψογα τις δημοτικές εκλογές (31 Μαρτίου - 3 Απριλίου 1866). Ο Μπενιζέλος Ρούφος παντρεύτηκε δύο φορές: πρώτα τη Βικτωρία Σισίνη (πέθανε το 1836) και αργότερα τη Μαρία Κουντουριώτη, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, τον Θάνο Κανακάρη - Ρούφο (1838-1920) και τον Γεώργιο Ρούφο (1839-1891). Αμφότεροι ακολούθησαν τα χνάρια του πατέρα τους κι εξελέγησαν Δήμαρχοι Πατρέων, βουλευτές, ενώ διατέλεσαν και υπουργοί. Ο Μπενιζέλος Ρούφος, που κατά τη διάρκεια της ζωής του φορούσε πάντα φουστανέλα, πέθανε στις 18 Μαρτίου 1868 και τάφηκε στο Μαυσωλείο των Ρούφων, που βρίσκεται στο Α' Νεκροταφείο Πατρών.

  • 1871 Η Κομμούνα του Παρισιού. Η Κομμούνα του Παρισιού. Η εξέγερση των εργατών του Παρισιού που έκαναν “έφοδο για την κατάκτηση του ουρανού”. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, η κρατική εξουσία πέρασε, αν και για σύντομο χρονικό διάστημα, στα χέρια του προλεταριάτου. Η Κομμούνα που ίδρυσαν το 1871 οι εργάτες του Παρισιού έζησε μόνο 72 μέρες. Εγκαθιδρύθηκε στις 18 Μάρτη και ανατράπηκε στις 28 Μάη του 1871. Ήταν δύο μήνες όμως που συντάραξαν τον κόσμο και η σημασία της για τον παραπέρα απελευθερωτικό αγώνα της εργατικής τάξης τεράστια. Ο Λένιν για την Παρισινή Κομμούνα: (Από το άρθρο του «Στη μνήμη της Κομμούνας» γραμμένο το Μάρτη του 1911) “Την μνήμη των μαχητών της Κομμούνας την τιμούν όχι μόνο οι Γάλλοι εργάτες, αλλά και το προλεταριάτο όλου του κόσμου. Γιατί η Κομμούνα δεν πάλευε για κάποιο τοπικό, είτε στενά εθνικό σκοπό, αλλά για την απελευθέρωση όλης της εργαζόμενης ανθρωπότητας, όλων των ταπεινών και καταφρονεμένων. Η Κομμούνα του Παρισιού, σαν πρωτοπόρος μαχητής της κοινωνικής επανάστασης απόσπασε τη συμπάθεια του προλεταριάτου παντού, όπου αυτό υποφέρει και αγωνίζεται. Η εικόνα της ζωής και του θανάτου της, η μορφή της εργατικής κυβέρνησης που πήρε και κράτησε στα χέρια της πάνω από δυο μήνες την πρωτεύουσα του κόσμου, το θέαμα της ηρωικής πάλης του προλεταριάτου και τα βάσανά του μετά την ήττα, όλα αυτά ανέβασαν το ηθικό εκατομμυρίων εργατών, αναπτέρωσαν τις ελπίδες τους, και τράβηξαν τη συμπάθειά τους προς το μέρος του σοσιαλισμού. Η βροντή των κανονιών του Παρισιού αφύπνισε τα πιο καθυστερημένα στρώματα του προλεταριάτου, που ήταν βυθισμένα σε έναν βαθύ ύπνο και έδωσε παντού ώθηση στο δυνάμωμα της επαναστατικής – σοσιαλιστικής προπαγάνδας. Να γιατί το έργο της Κομμούνας δεν πέθανε, ζεί μέχρι σήμερα βαθειά και μέσα στον καθένα από εμάς. Η υπόθεση της κομμούνας, είναι υπόθεση της Κοινωνικής Επανάστασης, υπόθεση της ολοκληρωτικής πολιτικής και οικονομικής απελευθέρωσης των εργαζομένων, υπόθεση του παγκόσμιου προλεταριάτου. Και με την έννοια αυτή, το έργο της Κομμούνας είναι αθάνατο”

  • 1874 Η Χαβάη υπογράφει συνθήκη με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για τη χορήγηση αποκλειστικών εμπορικών δικαιωμάτων.

  • 1900 Ιδρύεται στο Άμστερνταμ η ποδοσφαιρική ομάδα του Άγιαξ.

  • 1902 Ο Ιταλός τενόρος Ενρίκο Καρούζο γίνεται ο πρώτος καλλιτέχνης, που η φωνή του αποτυπώνεται σε δίσκο γραμμοφώνου.

  • 1913 Δολοφονείται στη Θεσσαλονίκη ο βασιλιάς Γεώργιος Α’. Δράστης ήταν ο Αλέξανδρος Σχινάς. Ο ιστορικός Γ. Κορδάτος, επικαλούμενος συνομιλία που είχε με τον ίδιο τον πρωτοδίκη της υπόθεσης Β. Κανταρέ, αναφέρει γύρω από τα αίτια της δολοφονίας: «(Ο Β. Κανταρές) Είπε ότι στην αρχή, παρ’ όλο το ξύλο που έφαγε ο Σχινάς (σ.σ.: από τους αστυνομικούς), δεν έβγαλε τσιμουδιά, αλλά μια — δυο μέρες ύστερα, άρχισε να κάνει διάφορους υπαινιγμούς. Ενοχοποιούσε πράχτορες Γερμανούς και μάλιστα τον Γερμανό πρεσβευτή. Αλλά δεν προχωρούσε, αν και έλεγε πως υπάρχουν και άλλα πιο σπουδαία, πιο τρανά και πιο υψηλά πρόσωπα. […] Ο Σχινάς δεν ήταν μανιακός κι ανισόρροπος. Ίσα-ίσα τα είχε τετρακόσια και, όπως διαπιστώθηκε, έκανε ταξίδια στην Γερμανία και την Αυστρία. Η δολοφονία οργανώθηκε στο Βερολίνο ή στη Βιέννη» («Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας», 5ος τόμος, σελ. 314).

  • 1914 Πεθαίνει Τζουζέπε Μερκάλι, Ιταλός ηφαιστειολόγος, κυρίως γνωστός λόγω της κλίμακας μέτρησης της έντασης των σεισμών που δημιούργησε. Βρήκε τραγικό τέλος το 1914, όταν τυλίχτηκε στις φλόγες παρασύροντας μια λάμπα παραφίνης, που βρισκόταν στο υπνοδωμάτιό του. Εικάζεται ότι εκείνο το βράδυ εργαζόταν μέχρι αργά, όπως άλλωστε συνήθιζε. Λέγεται, μάλιστα, ότι μία φορά είχε απορροφηθεί τόσο πολύ από την εργασία του, οπότε όταν και τον βρήκαν το επόμενο πρωί στις 11 π.μ. να συνεχίζει να εργάζεται, αδυνατούσε να πιστέψει ότι είχε ήδη ξημερώσει.

  • 1921 Ο Κόκκινος Στρατός συντρίβει το αντεπαναστατικό κίνημα στην Κροστάνδη. Στο κίνημα συμμετείχαν αγρότες, δυσαρεστημένοι από την κακή οικονομική κατάσταση που δημιουργήθηκε σε σημαντικά τμήματα του πληθυσμού εξαιτίας των δυσκολιών που προκάλεσε στη χώρα ο πόλεμος, αλλά και λόγω της συνέχισης του παρακρατήματος, καθώς και εργάτες που εξαναγκάζονταν από την ένδεια να επιστρέψουν στην ύπαιθρο, αλλά και λευκοφρουροί που εκμεταλλεύτηκαν την επαναστατική και πολιτική απειρία των ναυτών του στόλου — προερχομένων, ως επί το πλείστον, από τα δυσαρεστημένα αγροτικά στρώματα. Οι στασιαστές ναύτες κατέλαβαν το φρούριο της Κροστάνδης με κεντρικό σύνθημα: «Ναι στα σοβιέτ — όχι στους μπολσεβίκους». Τελικά, ο Κόκκινος Στρατός, πολεμώντας κάτω από δύσκολες συνθήκες, ανακατέλαβε το φρούριο. Υπό κανονικές συνθήκες η κατάληψη του νησιού θα ήταν αδύνατη, δεδομένης της απόλυτης ναυτικής υπεροχής των εξεγερμένων. Αλλά η παγωμένη θάλασσα τους στέρησε αυτό το πλεονέκτημα, δίνοντας στους άνδρες του Τουχατσέφσκι τη δυνατότητα να κινηθούν επάνω στον πάγο ως στρατός ξηράς. Μεγάλος αριθμός από τους εξεγερμένους ναύτες εκτελέσθηκε επί τόπου ή μεταφέρθηκε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Σιβηρία, ενώ οι περισσότεροι διέφυγαν στη γειτονική Φινλανδία. Σύμφωνα με τα σοβιετικά αρχεία, ο Κόκκινος Στρατός έχασε 527 άνδρες, ενώ 3285 ήταν οι τραυματίες. Οι απώλειες για τους εξεγερμένους ανήλθαν σε 1000 νεκρούς και 2000 τραυματίες. 2500 συνελήφθησαν και 8000 διέφυγαν στη Φιλανδία. Η Εξέγερση της Κροστάνδης θορύβησε τον Λένιν και ήταν ένας από τους λόγους που τον οδήγησαν να προβεί σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Στις 21 Μαρτίου 1921 υιοθέτησε τη λεγόμενη Νέα Οικονομική Πολιτική, που περιείχε στοιχεία ελεύθερης οικονομίας.

  • 1922 Ο Μαχάτμα Γκάντι καταδικάζεται σε έξι χρόνια φυλάκιση για πολιτική ανυπακοή, από τα οποία θα εκτίσει μόνο δύο.

  • 1925 Ο Σίφωνας των τριών πολιτειών χτυπά τις μεσοδυτικές πολιτείες Μιζούρι, Ιλινόι και Ιντιάνα, σκοτώνοντας 695 ανθρώπους.

  • 1926 Ιδρύεται η Ακαδημία Αθηνών, με πρωτοβουλία του καθηγητή αστρονομίας, Δημήτριου Αιγινήτου.

  • 1936 Πέθανε ο πολιτικός, Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος διετέλεσε επί πέντε φορές πρωθυπουργός. Για την μή αστική θεώρηση του έργου του, ο Βενιζέλος δικαιολογημένα μπορεί να πάρει τον τίτλο του μεγάλου «εθνικού ηγέτη» από την αστική τάξη. Με αναγνωρισμένες πολιτικές ικανότητες και διορατικότητα, υπήρξε ένας από τους βασικούς στυλοβάτες του αστικού πολιτικού συστήματος της Ελλάδας που υποστήριξε με ξεχωριστή επιμονή και μαχητικότητα τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου.Αξιοποιώντας τους δεσμούς υποτέλειας που ανέπτυξε με τους Βρετανούς και Γάλλους ιμπεριαλιστές, πέτυχε τη διεύρυνση του ορίων του ελληνικού κράτους, υποθηκεύοντάς το, όμως, στα συμφέροντα των «προστατών» του. Ο Βενιζέλος προώθησε μέτρα αστικοδημοκρατικού εκσυγχρονισμού, δίνοντας υπόσταση στην άρχουσα τάξη της Ελλάδας. Ηταν όμως σφοδρός πολέμιος του εργατικού κινήματος και απηνής διώκτης του ΚΚΕ. Ήταν αυτό που ψήφισε τον πρώτο τρομοκρατικό αντικομμουνιστικό νόμο , το Ιδιώνυμο, που σκοπό είχε να χτυπήσει το εργατικό και επαναστατικό κίνημα και να φορτώσει στις πλάτες του λαού τα σπασμένα της οικονομικής κρίσης του 1929. Υπήρξε ευφυής και μεγάλος πολιτικός, άλλα για ποιον; Για την τάξη του, την κεφαλαιοκρατία και τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, κι όχι για ελληνικό λαό. Δεν πολέμησε μονάχα το εργατικό κίνημα και τις προοδευτικές ιδέες Αντιστρατεύτηκε τα λαϊκά συμφέροντα και σε πολλές περιστάσεις δεν οδήγησε τη χώρα σε δρόμο που εξυπηρετούσε το λαό. Οι τότε συμμαχίες με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ήταν λυκοφιλίες και καταλήξανε σε συμφορές για το λαό και τον τόπο. Για λογαριασμό των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων έστειλε στρατιωτικό σώμα για την κατάπνιξη της Οχτωβριανής Επανάστασης. Ο Βενιζέλος ευθύνεται, ακόμη, για τη Μικρασιατική Καταστροφή, το επιστέγασμα της εκστρατείας που ο ίδιος ξεκίνησε με καθαρά επιθετικούς σκοπούς. Κηνυγώντας τη Μεγάλη Ιδέα (κατακτητική επέκταση) για λογαριασμό της αστικής τάξης. Και αν επήλθε η Μικρασιατική Καταστροφή δεν είναι γιατί ήρθαν στα πράγματα οι πολιτικοί αντίπαλοί του, παρά γιατί αυτό εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των ξένων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, που πιόνι στο άγριο παιχνίδι τους και στις βίαιες αντιθέσεις τους είχε γίνει και η Ελλάδα. Για την αστική θεώρηση του έργου του, καταγράφονται: Ο μεγαλύτερος πολιτικός της νεώτερης Ελλάδας, που συνέδεσε το όνομά του με το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας. Δέσποσε στην πολιτική ζωή της χώρας από το 1910 έως το 1936. Η πολιτική του δράση προκάλεσε εντονότατα πάθη για πολλά χρόνια και αποτυπώνονται στις έννοιες «Βενιζελισμός» και «Αντιβενιζελισμός». Διετέλεσε επτά φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας, συνολικά επί δώδεκα χρόνια και πέντε μήνες. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου του 1864 στις Μουρνιές Χανίων και ήταν το πέμπτο παιδί του εμπόρου Κυριάκου Βενιζέλου και της Στυλιανής Πλουμιδάκη. Η οικογένειά του αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Κρήτη το 1866, επειδή είχε αναμιχθεί στην επανάσταση εναντίον των Τούρκων. Έτσι, ο μικρός Ελευθέριος αναγκάστηκε να μάθει τα πρώτα του γράμματα στη Σύρο, όπου κατέφυγε η οικογένειά του. Τις γυμνασιακές του σπουδές τελείωσε στην Αθήνα και στα Χανιά, όπου επέστρεψε μετά την επανάσταση. Ο πατέρας του ήθελε να τον κάνει έμπορο, αλλά το νεαρό παιδί ήθελε να διευρύνει τους ορίζοντές του και προτίμησε να σπουδάσει νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1886 αναγορεύτηκε σε διδάκτορα Νομικής με βαθμό άριστα και αμέσως επέστρεψε στα Χανιά, όπου άρχισε να δικηγορεί και να αναμιγνύεται στην τοπική πολιτική. Στη Βουλή της Κρήτης, όπου τον έστελνε τακτικά από το 1887 ως αντιπρόσωπό του ο λαός των Χανίων, διακρίθηκε για τη ρητορική του ευγλωττία και τις πολιτικές του ιδέες. Ανήκε στην παράταξη των Φιλελευθέρων, το «κόμμα των Ξυπόλητων», όπως ήταν γνωστό στην Κρήτη, επειδή το υποστήριζαν οι λαϊκές τάξεις του νησιού. Από τότε ο Βενιζέλος δεν έλειψε από καμία επαναστατική ενέργεια κατά των Τούρκων. Όταν το 1898, οι τέσσερις μεγάλες δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ρωσία) κήρυξαν την αυτονομία της Κρήτης με Ύπατο Αρμοστή τον πρίγκηπα Γεώργιο της Ελλάδας, ο Βενιζέλος διορίστηκε Σύμβουλος (Υπουργός) Δικαιοσύνης της Κρητικής Πολιτείας. Αργότερα, όμως, ήλθε σε σύγκρουση με τον Γεώργιο. Το 1901 αναγκάστηκε να παραιτηθεί και να κηρύξει την επανάσταση του Θερίσου (10 Μαρτίου 1905), με σκοπό την απομάκρυνση του πρίγκηπα από την Κρήτη και την ένωση της μεγαλονήσου με την Ελλάδα. Τον Ιανουάριο του 1891 νυμφεύθηκε στα Χανιά τη Μαρία Κατελούζου (1870 - 1894). Η παρουσία στο γάμο του των προξένων των Μεγάλων Δυνάμεων φανέρωνε το κύρος και τις σχέσεις που είχε αναπτύξει ο εικοσιεπτάχρονος δικηγόρος. Μετά το γάμο, το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο επιβλητικό σπίτι της Χαλέπας και απόκτησε δύο παιδιά, τον εφοπλιστή Κυριάκο Βενιζέλο (1892-1942) και τον στρατιωτικό και πολιτικό Σοφοκλή Βενιζέλο (1894-1964), που έφτασε μέχρι την πρωθυπουργία της χώρας στις αρχές της δεκαετίας του ‘50. Η γέννηση, όμως, του Σοφοκλή το 1894 έμελλε να είναι μοιραία για την εικοσιτετράχρονη Μαρία, η οποία πέθανε αναπάντεχα από επιλόχεια μόλυνση. Ο πρόωρος θάνατός της συγκλόνισε τον Βενιζέλο, που βρέθηκε ξαφνικά με δύο βρέφη, χωρίς την αγαπημένη του γυναίκα. Απαρηγόρητος από το τραγικό γεγονός, χρειάστηκε αρκετό χρόνο για να ξεπεράσει την απώλεια της συντρόφου του. Έκτοτε και για όλη του τη ζωή, διατήρησε τη χαρακτηριστική γενειάδα, σε ένδειξη πένθους. Η πολιτική μεταβολή στην Ελλάδα, συνεπεία του στρατιωτικού κινήματος στου Γουδή (15 Αυγούστου 1909), τον φέρνει στην Αθήνα με πρόσκληση του «Στρατιωτικού Συνδέσμου». Ο κρητικός πολιτικός έγινε δεκτός με μεγάλο ενθουσιασμό από τον αθηναϊκό λαό και στις βουλευτικές εκλογές της 28ης Νοεμβρίου 1910, ως αρχηγός του νεοϊδρυθέντος Κόμματος των Φιλελευθέρων, επικράτησε με ευκολία, αφού η παλαιά πολιτική τάξη δήλωσε αποχή από την εκλογική διαδικασία. Αμέσως, ο Βενιζέλος έθεσε σε εφαρμογή ένα ευρύ πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς, που όμοιό του δεν είχε δει η χώρα στα ογδόντα χρόνια του ελεύθερου βίου της. Η εκσυγχρονιστική πολιτική βούληση του αποτυπώθηκε στο Σύνταγμα του 1911. Με την αναδιοργάνωση του στρατού που έκανε με αρχιστράτηγο τον διάδοχο Κωνσταντίνο και τη σύναψη της Βαλκανικής Συμμαχίας κέρδισε τους απελευθερωτικούς πολέμους του 1912-1913 κατά των Τούρκων (Α’ Βαλκανικός Πόλεμος) και των Βουλγάρων (Β’ Βαλκανικός Πόλεμος). Νωρίτερα, ο λαός επικροτώντας τις επιλογές του, του έχει χαρίσει μία ακόμα εκλογική νίκη στις 11 Μαρτίου 1912. Το αναδημιουργικό του έργο ήλθε να διακόψει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο Βενιζέλος διαφώνησε με το βασιλιά Κωνσταντίνο για το εάν έπρεπε να αναμιχθεί η χώρα μας αμέσως στον πόλεμο ή να παραμείνει ουδέτερη. Ο αγγλόφιλος Βενιζέλος υποστήριζε την άμεσα εμπλοκή της χώρας μας στον πόλεμο, ενώ ο γερμανόφιλος βασιλιάς προτιμούσε την ουδετερότητα. Είναι η εποχή του βαθύτατου «Εθνικού Διχασμού», που θα επισωρεύσει στην Ελλάδα τραύματα και πληγές, που θα αργήσουν πολύ να επουλωθούν. Ο Βενιζέλος παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία δύο φορές μέσα στο 1915 και αφού είχε κερδίσει πανηγυρικά της εκλογές της 31ης Μαΐου. Η διαμάχη των δύο ανδρών κορυφώθηκε τον Νοέμβριο του 1916 με την εκθρόνιση του Κωνσταντίνου και την ανάληψη εκ νέου της πρωθυπουργίας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που οδήγησε στην έξοδο της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Μετά το τέλος του «Μεγάλου Πολέμου», ο Βενιζέλος επιτυγχάνει ένα ακόμη διπλωματικό θρίαμβο με την υπογραφή στο Παρίσι της Συνθήκης των Σεβρών (27 Ιουλίου 1920), με την οποία δημιουργείται η μεγάλη Ελλάδα «των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών». Την ώρα, όμως, που ετοιμαζόταν να επιστρέψει θριαμβευτής στην Ελλάδα, έγινε απόπειρα δολοφονίας του στο Παρίσι από φανατικούς του αντιπάλους, η οποία απέτυχε (30 Ιουλίου). Στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, μεσούσης της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ο Βενιζέλος ηττήθηκε και απογοητευμένος αναχώρησε από την Ελλάδα, ανακοινώνοντας ότι εγκαταλείπει την πολιτική. Κλήθηκε, όμως, να συνεισφέρει με τη διπλωματική του εμπειρία και το αναμφισβήτητο διεθνές κύρος που διέθετε, στη διαμόρφωση της Συνθήκης της Λωζάνης (24 Ιουλίου 1923), στην οποία σύρθηκε η ηττημένη Ελλάδα στα πεδία των μαχών της Μικράς Ασίας. Στις 15 Σεπτεμβρίου 1921 νυμφεύθηκε στο Λονδίνο, για δεύτερη φορά, την Έλενα Σκυλίτση (1874-1959), κόρη πλούσιας οικογένειας της Αγγλίας με καταγωγή από τη Χίο. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επανήλθε στην κεντρική πολιτική σκηνή το 1928, μετά από μία μεγάλη περίοδο πολιτικής αστάθειας και κέρδισε τις εκλογές της 19ης Αυγούστου. Κυβέρνησε έως το 1932 σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για την παγκόσμια οικονομία («Κραχ» του 1929). Θα επιτελέσει σημαντικό έργο σε πολλούς τομείς (Ίδρυση Αγροτικής Τράπεζας, Συμβουλίου της Επικρατείας και Εθνικού Θεάτρου, ανέγερση 3.000 σχολικών αιθουσών), αλλά θα χρεωθεί τη χρεωκοπία της Ελλάδας τον Απρίλιο του 1932. Στις εξωτερικές σχέσεις της χώρας συνήψε σύμφωνα φιλίας με την Ιταλία και τη Σερβία κι έθεσε τις βάσεις της ελληνοτουρκικής φιλίας με τον Κεμάλ Ατατούρκ (30 Οκτωβρίου 1930). Τον Ιανουάριο του 1933 σχηματίζει την τελευταία του κυβέρνηση. Στις εκλογές της 5ης Μαρτίου οι Φιλελεύθεροι ηττώνται και την επομένη ακολουθεί το αποτυχημένο φιλοβενιζελικό κίνημα Πλαστήρα. Στις 6 Ιουνίου έγινε νέα απόπειρα δολοφονίας του από πολιτικούς του αντιπάλους, η οποία και πάλι απέτυχε. Μετά το νέο αποτυχημένο κίνημα των οπαδών του κατά της κυβερνήσεως του Λαϊκού Κόμματος την 1η Μαρτίου 1935, ο Βενιζέλος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να μην επιστρέψει ποτέ. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος άφησε την τελευταία του πνοή στο Παρίσι στις 18 Μαρτίου 1936 από εγκεφαλική συμφόρηση. Η σορός του μεταφέρθηκε κατ’ ευθείαν στην Κρήτη, υπό τον φόβο επεισοδίων στην Αθήνα, και ενταφιάστηκε στη γνώριμη γη του Ακρωτηρίου Χανίων, που συνδέθηκε άρρηκτα με την αγωνιστική του παρουσία για την πραγματοποίηση των οραμάτων του.

  • 1938 Φτάνει στον Πειραιά από τη Μασσαλία η καρδιά του αναβιωτή των Ολυμπιακών Αγώνων, Βαρόνου ντε Κουμπερτέν, για να ενταφιαστεί σύμφωνα με την επιθυμία του στην Ολυμπία.

  • 1939 Γεννιέται ο συνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος. Ανάμεσα στα έργα του: «Οχτροί», «τα Λόγια και τα χρόνια», «Χίλια μύρια κύματα», «Λένγκω», «ο Γίγαντας», «Κάτω στης Μαργαρίτας το αλωνάκι», «το Καφενείον η Ελλάς», «Ο τόπος μας είναι κλειστός», «Παραπονεμένα λόγια», «Μιλώ για τα παιδιά μου», κ.α.

  • 1940 Χίτλερ και Μουσολίνι συναντώνται στο πέρασμα Μπρένερ των Αλπεων και συμφωνούν για την είσοδο της Ιταλίας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

  • 1953 Ένας ακόμη σεισμός χτυπά τη δυτική Τουρκία, σκοτώνοντας 265 άτομα.

  • 1962 Η Γαλλία και η Αλγερία υπογράφουν συμφωνία, η οποία τερματίζει το μεταξύ τους πόλεμο και τα 130 χρόνια γαλλικής αποικιοκρατίας στην Αλγερία.

  • 1964 Πεθαίνει ο Αμερικανός μαθηματικός Νόρμπερτ Βίνερ. Ο Ν. Βίνερ ίδρυσε την Κυβερνητική, την επιστήμη που μελετά τους μηχανισμούς επικοινωνίας και ελέγχου των μηχανών και των έμβιων όντων, στην οποία βασίζεται η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.

  • 1965 Ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που «περπάτησε» στο Διάστημα. Ο Α. Λεόνοφ ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ), βραβευμένος μεταξύ άλλων με το παράσημο «Λένιν» (δις), με τον τίτλο του «Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης» (δις), κ.α.

  • 1967 Το Δεξαμενόπλοιο Torrey Canyon, που μετέφερε περί τους 120.000 τόνους αργό πετρέλαιο, προσάραξε σε ύφαλο ανοικτά της Κορνουάλης. Από τη διαρροή του φορτίου που σημειώθηκε επήλθε η μεγαλύτερη μέχρι τότε περιβαλλοντική καταστροφή στην ιστορία της Αγγλίας. Η πετρελαιοκηλίδα που δημιουργήθηκε, η πρώτη μεγάλη παγκοσμίως, κάλυπτε 270 τετραγωνικά μίλια πλήττοντας 120 μίλια αγγλικής ακτογραμμής και 55 γαλλικής. Τελικά το πλοίο βυθίστηκε κατόπιν βομβαρδισμού από την αγγλική βασιλική αεροπορία στις 30 Μαρτίου.

  • 1989 Στην Αίγυπτο, στην Πυραμίδα του Χέοπα, βρίσκεται μία μούμια 4.400 χρόνων.

  • 1990 Δώδεκα πίνακες αξίας 100 εκατομμυρίων δολαρίων γίνονται λεία δύο ληστών, οι οποίοι προσποιούνται τους αστυνομικούς. Οι πίνακες εκλάπησαν από το Μουσείο Ισαβέλλα Στιούαρτ Γκάρντνερ στη Βοστόνη και αποτελούν τη μεγαλύτερη κλοπή της αμερικάνικης ιστορίας.

  • 1991 Ο Χαρίλαος Φλωράκης αποσύρεται από την ηγεσία του Συνασπισμού. Τον διαδέχεται η Μαρία Δαμανάκη.

  • 1992 Δημοψήφισμα που γίνεται στη Νοτιοαφρικανική Ένωση τάσσεται υπέρ της κατάργησης του καθεστώτος των φυλετικών διακρίσεων, του λεγόμενου «Απαρτχάιντ».

  • 1996 Πέθανε ο νομπελίστας ποιητής, Οδυσσέας Ελύτης. Έλληνας ποιητής και ζωγράφος. Ο Οδυσσέας Ελύτης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές μας, που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979. Αποτέλεσε ένα από τα επίλεκτα μέλη της λεγόμενης «γενιάς του τριάντα» στον χώρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Ο Οδυσσέας Αλεπουδέλης, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ήταν ο μικρότερος από τα έξι παιδιά του Λέσβιου επιχειρηματία Παναγιώτη Αλεπουδέλη και της συμπατριώτισσάς του Μαρίας Βρανά. Ο πατέρας του εγκαταστάθηκε το 1895 στο Ηράκλειο, όπου ίδρυσε εργοστάσιο σαπωνοποιίας και πυρηνελουργίας, και δύο χρόνια αργότερα παντρεύτηκε τη μητέρα του. Με την έκρηξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου το 1914, ο Παναγιώτης Αλεπουδέλης μεταφέρει την επιχειρηματική του δραστηριότητα στην Αθήνα και εγκαθίσταται με την οικογένειά του στην οδό Σόλωνος 98α. Σε ηλικία έξι ετών ο Οδυσσέας εγγράφεται στο ιδιωτικό Λύκειο Μακρή, που βρισκόταν τότε στην οδό Ιπποκράτους. Το 1918 πεθαίνει η μεγαλύτερη αδελφή του Μυρσίνη, σε μόλις ηλικία 20 ετών. Το 1923, ένα έτος μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η οικογένεια Αλεπουδέλη ταξιδεύει στο εξωτερικό (Ιταλία, Ελβετία, Γερμανία, Γιουγκοσλαβία). Το 1924 θα γνωρίσει στη Λωζάνη τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που αποτελούσε το πολιτικό ίνδαλμα της οικογένειάς του. Το φθινόπωρο του 1924 μετεγγράφεται στο Γ' Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών και τον επόμενο χρόνο χάνει τον πατέρα του. Σ’ αυτή την περίοδο των μαθητικών του χρόνων εκδηλώνονται τα πρώτα πνευματικά του ενδιαφέροντα. Συνεργάζεται με το περιοδικό Διάπλασις των Παίδων, διαβάζει ελληνική και γαλλική λογοτεχνία και το 1927 έρχεται σε επαφή με την ποίηση του Καβάφη. Το 1928 παίρνει το απολυτήριο του τότε Γυμνασίου και γνωρίζει την ποίηση του Κώστα Καρυωτάκη. Όλα αυτά τα χρόνια ο Οδυσσέας επισκεπτόταν σχεδόν κάθε καλοκαίρι κάποιο από τα νησιά του Αιγαίου, γεγονός που θα επηρεάσει το λυρικό υπόστρωμα της ποίησής του. Το 1929 αποτελεί καθοριστικό έτος για την ποιητική του διαδρομή. Ανακαλύπτει τον σουρεαλισμό και διαβάζει Λόρκα και Ελιάρ. Γράφει τα πρώτα του ποιήματα και τα στέλνει με ψευδώνυμο σε περιοδικά. Το 1930 εγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και η οικογένειά του μετακομίζει στην οδό Μοσχονησίων 146 (Πλατεία Αμερικής). Το 1933 γίνεται μέλος της Ιδεοκρατικής Φιλοσοφικής Ομάδας του Πανεπιστημίου και συμμετέχει σε εκδηλώσεις και συζητήσεις με τους Ιωάννη Συκουτρή, Ιωάννη Θεοδωρακόπουλο, Παναγιώτη Κανελλόπουλο και Κωνσταντίνο Τσάτσο. Το 1935 θα γνωρίσει τον ποιητή και ψυχαναλυτή Ανδρέα Εμπειρίκο, που θα επηρεάσει καθοριστικά την ποίησή του, όπως και τη λαϊκή ζωγραφική του Θεόφιλου, η οποία θα ασκήσει σημαντική επίδραση στον εικονιστικό προσανατολισμό της ποίησής του. Τον ίδιο χρόνο, ο φίλος και ομότεχνός του Γιώργος Σαραντάρης τον φέρνει σε επαφή με τη λογοτεχνική συντροφιά, που εξέδιδε το πρωτοποριακό περιοδικό Νέα Γράμματα. Την αποτελούσαν, μεταξύ άλλων, οι Γιώργος Σεφέρης, Γιώργος Θεοτοκάς, Γιώργος Κατσίμπαλης και Ανδρέας Καραντώνης. Στα Νέα Γράμματα θα δημοσιευτεί το πρώτο του δόκιμο ποίημα με τίτλο Του Αγαίου, με την υπογραφή: Ελύτης. Το 1936 γνωρίζεται με τον ποιητή Νίκο Γκάτσο και από τότε θα τους συνδέσει μια μακρόχρονη και στενή φιλία. Στην παρέα τους εντάσσονται οι ζωγράφοι Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας και Γιάννης Μόραλης, καθώς και ο ποιητής Νίκος Καρύδης, δημιουργός του εκδοτικού οίκου Ίκαρος, ο οποίος θα εκδώσει τα περισσότερα από τα βιβλία του Ελύτη. Τον ίδιο χρόνο θα διακόψει τις σπουδές του στη Νομική και θα στρατευθεί. Θα απολυθεί ως έφεδρος αξιωματικός το 1938. Τον Δεκέμβριο του 1939, όταν ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ξεσπάσει, θα εκδώσει σε 300 αντίτυπα την πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο “Προσανατολισμοί”, μια φωτεινή αχτίδα μέσα «στη συννεφιά του κόσμου». Το 1940 η οικογένεια Αλεπουδέλη μετακομίζει στην οδό Ιθάκης 31 και την ίδια χρονιά ο Σάμουελ Μπο-Μποβί μεταφράζει τα πρώτα ποιήματα του Ελύτη στα γαλλικά. Με την έκρηξη του ελληνοϊταλικού πολέμου (28 Οκτωβρίου 1940) επιστρατεύεται ως ανθυπολοχαγός και ο παγωμένος χειμώνας του '40, τον βρίσκει στην πρώτη γραμμή του πυρός. Στις 13 Δεκεμβρίου 1940 προωθείται με το λόχο του εντός του αλβανικού εδάφους. Στις αρχές του 1941 παθαίνει κοιλιακό τύφο και μεταφέρεται ετοιμοθάνατος στο νοσοκομείο των Ιωαννίνων. Γλυτώνει τον θάνατο ως εκ θαύματος και μεταφέρεται στην Αθήνα. Η μακριά του ανάρρωση συμπίπτει με την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα και την επακολουθήσασα Κατοχή. Το 1943 κυκλοφορεί τη δεύτερη ποιητική του συλλογή Ήλιος ο Πρώτος μαζί με τις παραλλαγές πάνω σε μιαν αχτίδα, μια αλληγορική αντίσταση μέσα στην Κατοχή, καμουφλαρισμένη σε μια υπερρεαλιστική φόρμα, όπως η Αμοργός του Γκάτσου και ο Μπολιβάρ του Εγγονόπουλου, που κυκλοφορούν την ίδια χρονιά. Το 1945 συνεργάζεται με το υπερρεαλιστικό περιοδικό Τετράδιο. Δημοσιεύει μεταφράσεις ποιημάτων του Λόρκα κι ένα δικό του έργο, την ελεγεία Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας. Την ίδια χρονιά, με εισήγηση του Γιώργου Σεφέρη, τοποθετείται διευθυντής προγράμματος του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ), θέση από την οποία παραιτείται μετά από λίγο. Την περίοδο αυτή ασχολείται με τη ζωγραφική, που ήταν μια παλιά του απασχόληση, συμπληρωματική της ποίησης του. Το 1948 φεύγει από την Ελλάδα, που δοκιμάζεται από τον Εμφύλιο Πόλεμο, για την Ελβετία και από εκεί στο Παρίσι, όπου εγκαθίσταται. Εκεί γνωρίζεται με την πρωτοπορία της γαλλικής διανόησης (Μπρετόν, Ελιάρ, Τζαρά, Καμί) και έρχεται σε επαφή με εικαστικούς καλλιτέχνες, όπως οι Πικάσο, Ματίς, Σαγκάλ και Τζιακομέτι. Το 1950 επισκέπτεται την Ισπανία και στο τέλος του ίδιου χρόνου εγκαθίσταται στο Λονδίνο, όπου συνεργάζεται με το BBC. Το 1952 επιστρέφει στην Ελλάδα και τον επόμενο χρόνο επανακάμπτει στο ΕΙΡ ως διευθυντής προγράμματος, θέση που θα κρατήσει για ένα μονάχα χρόνο. Το 1959 κυκλοφορεί το Άξιον Εστί, μια κορυφαία στιγμή της ελληνικής λογοτεχνίας. Ο ποιητής καταδύεται στις ρίζες του ελληνικού μύθου και αντλεί υλικό και μορφές, εικόνες και ήχους, επιτυγχάνοντας μια δραματική σύνθεση, στην οποία το λυρικό «εγώ» ταυτίζεται με το επικό «εμείς» και η σύγχρονη γραφή συνδυάζεται με μια περιουσία, αρχαία βυζαντινή και νεώτερη. Το έργο αυτό του Ελύτη θα γνωρίσει πλατιά αναγνώριση και θα γίνει «κτήμα του Λαού», όταν θα μελοποιηθεί από τον Μίκη Θεοδωράκη το 1964. Το 1967 το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου τον βρίσκει να μεταφράζει αποσπάσματα της Σαπφούς, στη νέα του κατοικία επί της οδού Σκουφά 23. Το 1969 φεύγει για δεύτερη φορά από την Ελλάδα και εγκαθίσταται στο Παρίσι, όπου θα παραμείνει έως το 1971, οπότε επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα. Μετά την πτώση της δικτατορίας, διορίζεται πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ε.Ι.Ρ.Τ. και μέλος για δεύτερη φορά του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου (1974 - 1977). Παρά την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας να συμπεριληφθεί στο ψηφοδέλτιο των βουλευτών Επικρατείας, ο Ελύτης αρνείται, παραμένοντας πιστός στην αρχή του να μην αναμιγνύεται ενεργά στην πολιτική πρακτική. Το 1977 αρνείται, επίσης, την αναγόρευσή του ως Ακαδημαϊκού. Το 1979 έρχεται η μεγάλη στιγμή για τον ποιητή. Στις 18 Οκτωβρίου η Σουηδική Ακαδημία ανακοινώνει ότι θα του απονεμηθεί το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας «για την ποίησή του, που με βάθρο την ελληνική παράδοση περιγράφει με αισθητική δύναμη και υψηλή πνευματική διακριτικότητα, τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για την ελευθερία και τη δημιουργία». Στην ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας επισημαίνεται ότι το Άξιον Εστί αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα της ποίησης του 20ου αιώνα. Ο Ελύτης παρέστη στην καθιερωμένη τελετή απονομής στις 10 Δεκεμβρίου 1979 στη Στοκχόλμη, παραλαμβάνοντας το βραβείο από τον βασιλιά της Σουηδίας Κάρολο Γουσταύο και γνωρίζοντας παγκόσμια δημοσιότητα. Τα επόμενα χρόνια θα είναι αρκούντως δημιουργικά για τον Ελύτη, με σημαντικές εκδόσεις έργων του στην ποίηση, το δοκίμιο και τη μετάφραση. Οι διακρίσεις και οι τιμές για το έργο του, εντός και εκτός της Ελλάδας, θα συνεχιστούν και θα ενταθούν. Ο Οδυσσέας Αλεπουδέλης θα φύγει από τη ζωή στις 18 Μαρτίου 1996, σε ηλικία 85 ετών. Ο Οδυσσέας Ελύτης αποτέλεσε έναν από τους τελευταίους εκπροσώπους της λογοτεχνικής γενιάς του τριάντα, ένα από τα χαρακτηριστικά της οποίας υπήρξε το ιδεολογικό δίλημμα ανάμεσα στην ελληνική παράδοση και τον ευρωπαϊκό μοντερνισμό. Ο ίδιος ο Ελύτης χαρακτήριζε τη δική του θέση στη γενιά αυτή ως παράξενη, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «από το ένα μέρος ήμουνα ο στερνός μιας γενιάς, που έσκυβε στις πηγές μιας ελληνικότητας, κι απ' την άλλη ήμουν ο πρώτος μιας άλλης που δέχονταν τις επαναστατικές θεωρίες ενός μοντέρνου κινήματος».

  • 2001 Εγκαινιάζονται τα τέσσερα πρώτα τμήματα της Αττικής Οδού, που θα συνδέει το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» με την Ελευσίνα.

  • 2010 Ο πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, προειδοποιεί ότι ίσως η Ελλάδα να μην επιτύχει τους στόχους της, με πιθανή την προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επιμένοντας, ωστόσο, σε ευρωπαϊκή λύση.

  • 2012 Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ

  • 2012 Πέθανε ο Νίκος Βασταρδής. Έλληνας ηθοποιός, κυρίως, του θεάτρου, που προσέφερε πολλά στην τέχνη για πάνω από τέσσερις δεκαετίες. Ο Νίκος Βασταρδής γεννήθηκε στον Πειραιά το 1924 και σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης, του Κάρολου Κουν. Παρέμεινε κοντά στο δάσκαλό του και πρωτοεμφανίστηκε το 1942 στην «Αγριόπαπια» του Ίψεν. Έως το 1944 εμφανίστηκε στα θεατρικά έργα «Για ένα κομμάτι γης» του Κόντγουελ, όπου ερμήνευσε το ρόλο του Ντιούντ, «Στέλλα Βιολάντη» του Γρηγόρη Ξενόπουλου και «Χαρούμενα νιάτα» του Πιζέ. Μετά το «Θέατρο Τέχνης» συνεργάστηκε με το «Θέατρο του Λαού» και τους «Ενωμένους Καλλιτέχνες» (1945-1946), παίζοντας στον «Ιούλιο Καίσαρα» του Σαίξπηρ, στον «Μακρινό δρόμο» του Αρμπούζοφ και στο έργο του Μπέρναρντ Σο «Πάνω στα βράχια». Το 1947 συμμετείχε στο θίασο του Γιώργου Παππά και το 1948 στο θίασο Βασίλη Λογοθετίδη. Στη συνέχεια, στράφηκε προς το μουσικό θέατρο, όπου εργάστηκε για αρκετά χρόνια. Το 1953 συγκρότησε δικό του θίασο οπερέτας, ενώ το 1955 ανέβασε διάφορες επιθεωρήσεις. Το 1956 επέστρεψε στην πρόζα και ερμήνευσε τον Βοναπάρτη στο έργο του Τσβάιχ «Του φτωχού τ’ αρνί» με τον θίασο Τζ. Καρούσου - Μαίρης Λεκκού. Από το 1958 έως το 1962 συνεργάστηκε με το «Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο» του Μάνου Κατράκη κι έπαιξε στα έργα «Βασίλισσα Αμαλία» του Γ. Ρούσσου (Όθων), «Το τέλος του ταξιδιού» του Ρ. Σέρριφφ (Ίμπερ), «Εμπορος της Βενετίας» του Σαίξπηρ (Βασσάνης), «Η δίκη των πιθήκων» των Λόρενς - Λι, «Ατμόπλοιο Τζόαν Ντάνβερς» του Φρανκ Στέιτον (πλοίαρχος Ρος), «Οδύσσεια» του Μαν. Σκουλούδη, «Μαριμπέλ» του Μίγελ Μιούρα, «Βαθιές είναι οι ρίζες» των Ντ’ Υσσώ - Γκάου. Από το 1962 έως το 1964 συμμετείχε στο θίασο Έλσας Βεργή και πρωταγωνίστησε στα έργα «Το μπαλκόνι» του Ζαν Ζενέ, «Η βεντάλια της λαίδης Γουίντερμηρ» του Όσκαρ Ουάιλντ, «Ο φυγάς» του Τένεσι Ουίλιαμς. Το 1965 ως συνθιασάρχης με τον Κατράκη και τη Βεργή, περιόδευσε στην Ευρώπη, παρουσιάζοντας αρχαίες τραγωδίες. Την περίοδο 1965-1966 έγινε συνθιασάρχης με τον Κώστα Ρηγόπουλο και την Κάκια Αναλυτή. Έπαιξε στο θέατρο «Πορεία» στο έργο του Κ. Μπαλ «Αν ο κόσμος μας έβλεπε μαζί». Ακολούθησαν τα «Ευλαβικό γύναιο» του Ζαν Πολ Σαρτρ στο Θέατρο «Φλωρίντα» με την Τιτίκα Νικηφοράκη, «Ο Τίγρης» του Σίσγκαλ στο «Θέατρο Βεργή», «Επιστροφή στις Μυκήνες» του Ευάγγελου Αβέρωφ και «Λεωφορείον ο πόθος» του Τένεσι Ουίλλιαμς (Κοβάλσκι), στο «Θέατρο Κάβα» θίασος Τζένη Καρέζη, «Θεοδώρα» του Γ. Ρούσσου και «Κυρία δε με μέλει» του Σαρντού (Ναπολέων), «Βασιλιάς Ληρ» του Σαίξπηρ με το «Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο» του Μάνου Κατράκη (Έντγκαρ) 1971, «Μαυρόλυκοι» του Θαν. Πετσάλη με το «Εθνικό Θέατρο» στο Ηρώδειο 1971-1972, θίασος Τζ. Καρέζη, «Ασπασία» του Ιακωβου Καμπανέλλη (Ανακριτής). Το 1973 περιόδευσε με προσωπικό θίασο στις επαρχιακές πόλεις και αμέσως μετά έπαιξε, σε συνεργασία με τη Νόρα Βαλσάμη, το έργο του Σωβαζόν «Ξενοδοχείο η ευτυχία» στο θέατρο «Όρβο». Τον επόμενο χρόνο (1974), ως συνθιασάρχης με την Ελένη Ερήμου, ανέβασε στο Θέατρο «Γκλόρια» το έργο του Άλκη Παπά «Σου χαρίζω τη γυναίκα μου». Ακολούθησαν τα «Πάμπλο Νερούντα Δόξα και Θάνατος» του Ιωακείμ Μουριέτα στο Θέατρο «Διάνα» (1978), θίασος Παπαγιαννόπουλου - Βασταρδή - Ερήμου, «Σκάνδαλο στην Τράπεζα» του Βερνέιγ - θίασος Ζωής Λάσκαρη, Γ. Ρούσσου «Φρύνη» (Ευθείας). Το 1981 έκανε περιοδεία με δικό του θίασο. Το 1982 ίδρυσε το Θέατρο «Θεμέλιο», στην οδό Λέσβου, όπου σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε σε πολλά έργα, όπως «Η κυρία με τα κρεμμυδάκια», «Τα διαστημικά χρυσάνθεμα» του Ζίντελ, «Κλειστές πόρτες» του Σαρτρ, «Μάκβεθ» του Σαίξπηρ, που παίχτηκε και στο Θέατρο Λυκαβηττού, «Ως εδώ σύντροφοι» του Βασ. Ανδρεόπουλου, «Ταξίδι μακριάς μέρας μέσα στη νύχτα» του Ο ‘Νηλ, «Ο ιμπρεσάριος της Σμύρνης» του Γκολντόνι, «Προικοθήρας επί Θήρας» του Γ. Χατζιδάκη, «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη. Στον κινηματογράφο εμφανίστηκε σε μερικές ταινίες («Χωρίς συνείδηση», «Ιπποκράτης και Δημοκρατία», «Παύλος Μελάς» κ.ά.), ενώ στην τηλεόραση έπαιξε σε διάφορες τηλεοπτικές σειρές («Εν τούτω νίκα», «Ανακριτικό γραφείο», «Πορφύρα και αίμα» ή «Ρωμανός Διογένης» κ.ά.) και σε τηλεοπτικές διασκευές θεατρικών έργων. Υπήρξε για πολλά χρόνια καθηγητής υποκριτικής στη Σχολή Γ. Θεοδοσιάδη και το 1992 ίδρυσε δική του Δραματική Σχολή, που λειτουργεί στα πλαίσια του Θεάτρου Θεμέλιο. Ήταν μέλος της Εταιρείας Σκηνοθετών και της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων, ενώ μετέφρασε και διασκεύασε διάφορα θεατρικά έργα.

  • 2017 Πέθανε ο Τσακ Μπέρι, (Charles Edward Anderson Berry, γενν, 18-Οκτ-1926) αμερικανός τραγουδοποιός μουσικός του ροκ εντ ρολ και ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του είδους. Έγινε διάσημος για την ικανότητά του στο παίξιμο κιθάρας και κατατάχθηκε από το περιοδικό Rolling Stone στην 6η θέση ανάμεσα στους καλύτερους κιθαρίστες όλων των εποχών, ενώ, από το ίδιο περιοδικό, κατατάχθηκε στην 5η θέση ανάμεσα στους καλύτερους μουσικούς όλων των εποχών.

  • 2017 Πέθανε η Τρίσα Μπράουν: Η ιέρεια του μεταμοντέρνου χορού. Η αμερικανίδα χορεύτρια και χορογράφος Τρίσα Μπράουν υπήρξε από τις κορυφαίες εκπροσώπους της τέχνης της Τερψιχόρης. Αποκλήθηκε «ιέρεια του μεταμοντέρνου χορού», επειδή με τις καινοτόμες ιδέες και τους πειραματισμούς της άλλαξε την όψη του σύγχρονου χορού. Γεννήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 1936 στο Αμπερντίν της πολιτείας Γουάσινγκτον των Ηνωμένων Πολιτειών. Σπούδασε χορό στο Κολέγιο Μιλς και το 1961 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, όπου μαζί με τους χορευτές και χορογράφους Ιβόν Ράινερ, Στιβ Πάξτον, Σιμόν Φόρτι, τον συνθέτη Τζον Κέιτζ και τον ζωγράφο Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ, άνοιξαν νέους δρόμους, αμφισβητώντας τα σύνορα ανάμεσα στις τέχνες. Η Τρίσα Μπράουν υπήρξε ιδρυτικό μέλος της πρωτοποριακής ομάδας Judson Dance Theater, η οποία ανέτρεψε ό,τι ίσχυε στον σύγχρονο χορό με τους πειραματισμούς της. Στις πρώτες της χορογραφίες ανέδειξε την απλή, καθημερινή κίνηση, με παραστάσεις σε ασυνήθιστους χώρους, όπως πάρκινγκ, ταράτσες και εξωτερικοί τοίχοι κτιρίων.Το 1970 ίδρυσε τη δική της ομάδα, την «Trisha Brown Dance Company», με έδρα το Σόχο της Νέας Υόρκης και συνεργάστηκε με την αφρόκρεμα της αμερικανικής πρωτοπορίας: από το αυτοσχεδιαστικό «Man walking down the side of a building» τη δεκαετία του 1970, ως το «Set and reset» (1983), σε συνεργασία με τον Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ και τη Λόρι Άντερσον, που την καθιέρωσε διεθνώς. Το 1986 η Τρίσα Μπράουν πέρασε στο χώρο της όπερας χορογραφώντας την «Κάρμεν», έπειτα από πρόσκληση της ιταλίδας σκηνοθέτριας Λίνας Βερτμίλερ. Γοητευμένη από τον κόσμο της κλασικής μουσικής, εισήλθε σ’ ένα νέο δημιουργικό κύκλο και το 1998 παρουσίασε στις Βρυξέλλες, σε παγκόσμια πρώτη, τον «Ορφέα» του Μοντεβέρντι. Κατόπιν χορογράφησε με μεγάλη επιτυχία και άλλες όπερες του σύγχρονου ρεπερτορίου («Luci Mie Traditrici» και «Da Gelo a Gelo» του Σαλβατόρε Σαρίνο), ενώ η εμπειρία αυτή την οδήγησε στο πιο πρόσφατο χορευτικό της έργο με τίτλο «I love my robots» (2007). «Η ιέρεια του μεταμοντέρνου χορού», όπως έχει χαρακτηριστεί, ανακηρύχτηκε πολλές φορές διδάκτωρ πανεπιστημίων και ήταν επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων πέντε διακρίσεις από το National Endowment for the Arts, καθώς και δύο υποτροφίες από το Ίδρυμα Γκούγκενχαϊμ, ενώ το 2004 της απονεμήθηκε το παράσημο του Ταξιάρχη των Τεχνών και των Γραμμάτων, από τη γαλλική κυβέρνηση. Η Τρίσα Μπράουν πέθανε στις 18 Μαρτίου 2017 στον Σαν Αντόνιο του Τέξας, σε ηλικία 80 ετών. Λίγο πριν από το θάνατό της έγραψε το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Χορού για το 2017.

Previous
Previous

Καθαρά Δευτέρα - Κούλουμα

Next
Next

Τήνος, πρόγνωση καιρού